Иқлим ўзгариши: ернинг хиралашиши, хантал танқислиги ва бошқа ғалати ножўя таъсирлар Қушларнинг сайраши, қор барглари, гул ва митти чақиши — булар Aнглия шимолидаги ноябр ойи билан боғлиқ эмас.
Aммо булар исинаётган дунёнинг енгилроқ ён таъсиридан фақат баъзилари.
Ўлимга олиб келадиган сув тошқинлари ва қурғоқчиликни кучайтириш билан бир қаторда ҳароратнинг кўтарилиши Сибир абадий музлигининг ўз-ўзидан портлаши, хантал етишмовчилиги ва сайёранинг хиралашишига сабаб бўлади.
Иқлим ўзгаришининг кўплаб оқибатлари ҳалокатли. Баъзилари ғалати. Тундранинг портлаши ва «ер нури»
Баъзи россиялик олимлар Сибирнинг абадий музларини еритаётган улкан кратерларни ер остидаги газ чўнтакларининг ўз-ўзидан портлашига сабаб бўлган иссиқ ҳаво ҳарорати билан боғлашди. Доимий музлик деганда икки йилдан ортиқ вақт давомида доимий музлаган йер тушунилади.
Бу Aрктика ландшафтида улкан кратерларнинг пайдо бўлишини тушунтириш учун фақат битта фараз.
Ушбу ББC Футуре мақоласида таъкидланганидек, улар сайёрамиз шимолидаги бу совуқ, асосан аҳолиси бўлмаган ландшафт баъзи туб ўзгаришларга дучор бўлаётганидан «ташвиш берувчи белгидир».
Яқинда ўтказилган тадқиқотлар шуни кўрсатдики, Aрктика илгари ўйланганидан ҳам тезроқ исинмоқда – дунёнинг қолган қисмидан тўрт баробар тезроқ.