Бош прокуратура ҳузуридаги Департаментнинг Юнусобод туман бўлими томонидан ИИБ ходимлари билан ҳамкорликда ўтказилган тезкор тадбирда, фуқаро К.М.нинг бошқарувидаги “SPARK” русумли автотранспорт воситаси кўздан кечирилганда, 66 дона “Тропикамид” номли кучли таъсир қилувчи дори воситаларини сотиш мақсадида олиб келганлиги аниқланиб, ашёвий далил сифатида олинган.
Шу каби, Департаментнинг Бектемир туман бўлими томонидан ИИБ ходимлари билан ҳамкорликда ўтказилган терговга қадар текширувда, фуқаро Х.Э. бошқарувидаги “Lacetti” русумли автотранспорт воситасида фуқаро Д.Ш. 48 дона қизил ва оқ рангли кучли таъсир қилувчи капсула шаклидаги дори воситаларини Тошкент шаҳрида ўтказиш мақсадида олиб келганлиги аниқланиб, ашёвий далил сифатида олинган.
Департаментнинг Андижон шаҳар бўлими томонидан ИИБ ходималари билан ҳамкорликда ўтказилган терговга қадар текширувда, фуқаро А.К. “Мангулик” кўчасида 48 дона “Тропикамид” номли кучли таъсир қилувчи дори воситасини сотиш мақсадида олиб келган вақтида ашёвий далиллар билан ушланган.
Мазкур ҳолатлар юзасидан Жиноят кодексининг 251-1-моддаси (кучли таъсир қилувчи ёки заҳарли моддаларни қонунга хилоф равишда муомалага киритиш) билан жиноят ишлари қўзғатилиб, тергов ҳаракатлари ўтказилмоқда.
🔸Марказий банкнинг Банк хизматлари истеъмолчиларининг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш хизматига йўлланаётган айрим мурожаатларда, фуқаролар автомашинани лизинг ёки бўлиб-бўлиб тўлаш ҳисобига сотган шахслар билан келишилган пул маблағлари тўлаб берилгандан сўнг, автомашина банк кредити бўйича гаровда турганлиги тўғрисида хабар топганлиги, шунингдек, унинг номига расмийлаштириш учун мазкур автомашинани гаровдан чиқариш юзасидан шикоятлар қайд этилмоқда.
🔸Марказий банк томонидан ушбу мурожаатлар ўрганилганда, муаммо юзага келган автомашиналар банкнинг кредит маблағлари ҳисобига сотиб олинганлиги ёки автомашина банкдан олинган бошқа кредит тури бўйича ўрнатилган тартибда гаровга қўйилганлиги маълум бўлмоқда.
🔸Ўз навбатида, мазкур ҳолат банк, автомашинани лизинг ёки бўлиб-бўлиб тўлаш ҳисобига сотиб олган фуқаро ҳамда автомашинани лизинг ёки бўлиб-бўлиб тўлаш асосида сотган шахслар ўртасида суд тартибида кўриб чиқиладиган низоли муносабатларни келтириб чиқармоқда.
🔸Юқорида келтирилган муаммоли вазиятларга дуч келишингиз эҳтимолини камайтириш мақсадида қуйидагиларга амал қилиш тавсия этилади:
1) Автомашинани сотиб олиш мақсадида тузилган ҳар қандай шартномани нотариал тасдиқлашни талаб қилиш (шартнома тузувчилар бунга қонуний ҳуқуқга эга).
📌Бунда нотариал идорада шартнома тузилаётган пайтда автомашина тақиқда турганлигини текшириш имконияти пайдо бўлади ва шартнома матни қонунчилик ҳужжатлари талабига мувофиқ бўлиши таъминланади.
📌Бунинг учун сотиб олинаётган автомашина кузов рақамини ёки сотувчи – автомашина эгасига тегишли солиқ тўловчининг идентификация рақамини (СТИР) ёҳуд унинг шахсий идентификация рақамини (ЖШШИР) garov.uz сайтига киритган ҳолда қидириш мумкин (батафсил ушбу линк орқали).
3) Лизинг шартномасига ёки тўловни бўлиб-бўлиб тўлаган ҳолда автомашинани олди-сотди қилиш бўйича шартномага асосан автомашинага бўлган ҳуқуқ тўғрисидаги ёзувни гаров реестрига киритиш.
📌Мазкур вазиятда лизингга ёки бўлиб-бўлиш тўлаш ҳисобига олинаётган автомашина кейинчалик кредит таъминоти учун гаровга қўйилмаслигининг олдини олиш мақсадида лизинг ёки тўловни бўлиб-бўлиб тўлаган ҳолда автомашинани олди-сотди қилиш шартномасига асосан автомашинага бўлган ҳуқуқ тўғрисидаги ёзувни ўзингиз garov.uz сайти орқали гаров реестрига киритишингиз мумкин.
Қўшимча маълумот учун “Гаров реестри” корхонасининг телефон рақами: (+998) 71-212-60-03, 71-256-25-32.
25-центабрда жорий йилда Мудофаа вазирлиги олий ҳарбий таълим муассасаларига ўқишга қабул қилинган биринчи босқич курсантлари учун тантанали «Ватанга қасамёд» тадбирлари бўлиб ўтди.
Хусусан, эрта тонгдан Чирчиқ олий танк қўмондонлик муҳандислик билим юртида курсантлар Ватанга қасамёд келтириш учун саф тортди. Мудофаа вазирининг биринчи ўринбосари — Қуролли Кучлар бош штаби бошлиғи генерал-майор Шухрат Ҳолмуҳамедов тадбир аввалида сўзга чиқиб, курсантларни она Ватанни қўриқлаш каби шарафли касбни эгаллаш йўлидаги илк қадамлари билан қутлади.
Шунингдек, Қуролли Кучлар академиясида мазкур олий ҳарбий таълим муассасасининг Умумқўшин факультетига ва Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари Ҳарбий тиббиёт академиясига янги қабул қилинган ёш курсантлар «Ватанга қасамёд» қабул қилди.
Мудофаа вазирининг тарбиявий ва мафкуравий ишлар бўйича ўринбосари полковник Ҳамдам Қаршиев, Ўзбекистон Қаҳрамони, Маҳалла ва нуронийларни қўллаб қувватлаш вазирининг биринчи ўринбосари, Мудофаа вазирлиги ҳузуридаги жамоатчилик кенгаши раиси Содиқжон Турдиев сўзга чиқиб, юртимизда ҳарбий хизматчилар учун яратилаётган шароитлар, уларнинг ижтимоий ҳимояси йўлидаги ислоҳотлар ҳақида тўхталиб ўтди, барчанинг ўқиш ва кейинги хизматларига муваффақиятлар тилади.
Бундан ташқари, Ўзбекистон олий ҳарбий авиация билим юрти, Ахборот-коммуникация технологиялари ва алоқа ҳарбий институтида ҳам «Ватанга қасамёд» тантаналари юқори савияда ўтказилди.
Курсантлар давлатимизнинг муқаддас рамзи бўлган байроқни ўпиб, буюк аждодларнинг пок руҳлари олдида, Ватани олдидаги бурчини ҳалол бажаришга бел боғлаб, виждони, ор-номус ва шаънини ўртага қўйиб, Ўзбекистон Республикасига, халқига ва Президентига бир умр содиқ бўлишга, ҳар қандай машаққатли синов ва қийинчиликларда ҳам эл-юртининг юксак ишончини оқлашга яқинлари ва кенг жамоатчилик гувоҳлигида тантанали равишда онт ичди.
Мудофаа вазирлиги Ахборот ва оммавий коммуникациялар департаменти
Ижтимоий тармоқларда пахта йиғим-терими ишларига турли соҳа ходимлари мажбурий жалб этилаётганига оид айрим хабарлар тарқалмоқда.
Мажбурий меҳнатга йўл қўйилмаслиги миллий қонунчилик билан тартибга солинган, ушбу қилмиш учун жиноий жавобгарлик белгиланган.
Олий Мажлис Сенати Раиси бошчилигидаги Одам савдосига ва мажбурий меҳнатга қарши курашиш миллий комиссияси томонидан ҳар қандай кўринишдаги мажбурий меҳнатга жалб этиш, ишчилар учун муносиб меҳнат ва дам олиш шароитларини яратиш билан боғлиқ муаммоларни зудлик билан ўрганилиши, бартараф этилиши ҳамда айбдор шахсларга нисбатан қонуний чора кўрилиши назоратга олинган.
Азиз юртдошлар агар Сиз мажбурий тарзда бирор бир меҳнатга жалб этиш, муносиб меҳнат ва дам олиш шароитларини яратиш билан боғлиқ муаммоларга дуч келсангиз “1176” ҳамда “1092” рақамли “ишонч телефон”ларига мурожаат қилишингизни сўраймиз.
Ҳар бир маълумот ва мурожаат белгиланган тартибда тезкорлик билан ўрганиб чиқилади ҳамда зарур чоралар кўрилади. Мурожаатчининг розилигисиз шахсига доир бирон-бир маълумот ошкор этилмаслиги кафолатланади.
Одам савдосига ва мажбурий меҳнатга қарши курашиш миллий комиссияси
Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Ипотека кредитидан фойдаланишда аҳолига қўшимча қулайликлар яратиш чора-тадбирлари тўғрисида»ги ПҚ-377-сонли қарори (22.09.2022й.) қабул қилинди.
Унга кўра, 2023 йил 1 январдан бошлаб дастлабки бадалнинг ва ипотека кредити бўйича фоизларнинг бир қисмини қоплаш учун субсидия берилган фуқароларнинг уй-жойларни сотиб олиш, қуриш ёки реконструкция қилиш учун олинган ипотека кредитларини ҳамда улар бўйича ҳисобланган фоизларни тўлаш учун йўналтирилган иш ҳақи ва бошқа даромадлари жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғига тортилмайди.
▪️Бунда имтиёз қарз олувчи ва бирга қарз олувчилар даромадининг бир солиқ даврида меҳнатга ҳақ тўлаш энг кам миқдорининг 80 бараваридан ошмаган қисмига татбиқ этилади. Бу 73,6 млн. сўмгачани ташкил этади. Айни пайтда амалдаги кодексга кўра, (https://t.me/bankirkundaligi/2752) бу сумма 15 млн. сўмгача этиб белгиланган.
▪️Мол-мулк унга бўлган ҳуқуқ давлат рўйхатидан ўтказилган санадан эътиборан 36 ой ичида бегоналаштирилганда, даромадлар солиққа тортилади. Яъни, агар сиз ушбу имтиёзлардан фойдаланган бўлсангиз, уй-жойингизни уч йил давомида сотманг. Агар сотсангиз сизга қўлланилган имтиёзлар қайтариб олинади.
2022 йил 1 ноябрдан бошлаб, хусусий пудрат ташкилотлари томонидан тайёр ҳолда топшириш шартисиз қурилган уйлардаги квартираларни (хоналарга бўлинган ва пардоз ишларига тайёр) бирламчи уй-жой бозорида сотиб олиш учун ипотека кредитларини ажратишга ҳамда улар бўйича дастлабки бадалнинг ва ипотека кредити бўйича фоизларнинг бир қисмини қоплаш учун субсидия тўлашга рухсат берилади.
Асосий янгиликлардан яна бири! 2021 йилда янги тартиб асосида ипотека кредитлари ажратишнинг мақсадли параметрлари доирасида берилган субсидия ажратиш тўғрисидаги хабарномаларнинг амал қилиш муддати 2022 йил 31 декабрга қадар узайтирилди.
Йил якунига қадар Қорақалпоғистон республикаси ва вилоятларда уй-жойларни сотиб олиш ва ипотека кредитларини расмийлаштириш жараёнларида фуқароларга қўшимча қулайликлар яратиш мақсадида вилоятлар марказларида Тошкент шаҳри тажрибаси асосида ипотека марказларини ташкил этилади.
Бу марказларда тижорат банклари, қурувчи ташкилотлар ва Нотариуслар бир жойда фаолият олиб боради. Фуқаролар ипотека кредитига уй-жой олиш масаласини бир жойда ҳал этади.
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти коронавируснинг кузатув остида бўлган мутациялари рўйхатига ўзгартириш киритди. Унга кўра, энди “омикрон” штаммининг 2021 йил охири ва 2022 биринчи ярмида аниқланган 6 та варианти — BА.5.1, BА.5.2, BА.2.75, BQ.1, BJ.1 ва BA.4.6 алоҳида назорат қилиб борилади.
Ҳозир ушбу субверсиялар асосан АҚШ (BА.4.6, BА.5.1 ва BА.5.2), Ҳиндистон (BJ.1ва BА.2.75), Буюк Британия (BА.5.1 ва BА.5.2) ва Нигерияда (BQ.1) кенг тарқалмоқда.
Эсингизда бўлса, жорий йилнинг май ойида ЖССТ томонидан СOVID-19нинг мониторинг остидаги қатор вариантлари кузатуви тўхтатилган эди. Июль ойида эса бу сафдан “дельта” штамми чиқариб ташланди.
Айни пайтга келиб эса фақат “омикрон”нинг юқоридаги 6 мутацияси назорат остида. Чунки дунёда ушбу штамм доминантга айланган. У жами аниқланаётган коронавирус ҳолатларининг 98 фоизини ташкил этяпти.
Бунинг учун 22 нафар бемордан олинган ёғ тўқималари намуналарига SARS-CoV-2 вируси мавжуд эритмалар лаборатория шароитида юборилди. Якунда инфекция ёғ ҳужайраларига самарали таъсир кўрсатиб, уларда кўпайиши ва кейин бошқа тўқималарга тарқалиши маълум бўлди.
Шунингдек, ёғ тўқимасида иммунитет ҳужайралари ҳам кўп учрайди. Улар инфекция юққан пайтда фаоллашиши туфайли ўша жойда кучли яллиғланиш ҳосил бўлади.
Навбатдаги босқичда вирус қўшни ҳужайраларга узатилиб, аста-секин бутун организм фаолиятига салбий таъсир кўрсатади.
Бу — нега семиз кишилар ўртасида коронавирусдан ўлим хавфи 10 баравар юқори эканлигининг илмий тасдиғи. Чунки танада ёғ миқдори қанча кўп бўлса, яллиғланиш эҳтимоли шунча баланд бўлади.
Ҳар йили 1 октябрда Ўқитувчи ва мураббийлар куни нишонланишу барча ўзбекистонликларга маълум. Меҳнат кодексининг 131-моддасида 1 октябрь – Ўқитувчи ва мураббийлар куни байрам (ишланмайдиган) кун деб белгиланган. Хўш, айни ўшу кунларда юртдошларимиз неча кун дам олади?
Президент 2021 йил декабрь ойида “Расмий саналарни нишонлаш даврида қўшимча ишланмайдиган кунларни белгилаш ва 2022 йилда дам олиш кунларини кўчириш тўғрисида”ги қарорни имзолаган эди.
Унга кўра, бу йил Устоз ва мураббийлар кунида ўзбекистонликлар 2 кун кетма-кет дам оладилар:
2022 йил 1 октябрь — шанба (байрам куни ишланмайдиган кун);
2022 йил 2 октябрь — якшанба (тақвим бўйича дам олиш куни).
Президент Шавкат Мирзиёев электротехника саноатидаги устувор вазифалар юзасидан йиғилиш ўтказди.
Саноатда амалга оширилаётган модернизация натижасида электротехника тармоғи ҳам ўзгарди. Охирги беш йилда ишлаб чиқариш ҳажми 4,5 баравар ўсган. Бу маҳсулотларнинг сифати ошганини, бозори борлигини билдиради.
Шу туфайли экспорт ҳам 5 баравар кўпайган. Йил якунигача бу кўрсаткич 750 миллион доллардан ошиши кутилмоқда. 2017 йилда бу тармоқда экспортбоп маҳсулотларимиз 25 та бўлган бўлса, бу йил 200 тага етган. Фарғона, Самарқанд, Қашқадарё ва Тошкент вилоятларидаги 11 та корхона илк бор ташқи бозорга чиққан.
Йиғилишда “Ўзэлтехсаноат” уюшмаси раиси М.Юнусов тармоқдаги галдаги ишлар, келгуси йилларга мўлжалланган мақсадли кўрсаткичлар ҳақида ахборот берди. Айтиб ўтилганидек, бугунги кунда 1 миллиард 200 миллион долларлик 205 та лойиҳа амалга оширилмоқда. Янги маҳсулотлар ва эҳтиёт қисмларни маҳаллийлаштириш, 2023 йилда экспорт ҳажмини 1 миллиард долларга етказиш режалаштирилган.
Давлатимиз раҳбари истиқболли лойиҳаларни қўллаб-қувватлаб, тармоқдаги устувор вазифаларни кўрсатиб ўтди.
– Маиший техника ишлаб чиқариш кўпайди дегани, бу – аҳолининг сотиб олувчанлик қобилияти ўсди, дегани. Охирги йилларда электротехника саноатимиз “қайта туғилди”. Энди уни янада ривожлантириб, ишлаб чиқаришни кўпайтириш, юқори қўшилган қиймат яратиш керак. Пировард мақсад – иш ўрни, – деди Шавкат Мирзиёев.
Таҳлилларга кўра, жаҳон бозорларидаги вазият икки йилда экспортни 1,5 миллиард долларга етказиш мумкинлигини кўрсатмоқда. Шунингдек, юртимизда 1 миллиард 300 миллион долларлик импорт бозори бор. Бу имкониятлардан муносиб улуш олиш учун маҳсулот, аввало, сифатли ва таниқли бўлиши керак.
Шу боис Президентимиз янги маҳаллий брендлар яратиш ва хорижий брендларни олиб келиш, маҳсулотларни шунга мувофиқ сифатли қилиб, харидорлар ишончини қозониш зарурлигини таъкидлади.
Мамлакатимизда ва атрофимиздаги бозорларда ярим ўтказгич ва электрон платаларга талаб 6 миллиард долларни ташкил этади. Шу боис бундай корхоналарни кўпайтириш, электроника ва микроэлектроника йўналишида илмий, тажриба-конструкторлик ва стартап лойиҳаларни молиялаштириш вазифаси белгиланди. Маиший техникаларни маркировкалаш, экспортни суғурталаш ва кредитлашни кенгайтириш бўйича кўрсатмалар берилди.
Маиший техника бор экан, сервис хизматига талаб ҳам ҳар доим бўлади. Касб-ҳунар мактабларида ёшларни бу йўналишга ўқитиш уларни иш билан таъминлашда муҳим омил бўлиши қайд этилди.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг шу йил 9 сентябрдаги фармонига мувофиқ, қайта тикланувчи энергия манбаларини кенгайтириш бўйича дастур қабул қилинди. Унда 34 мингта хонадон, вазирлик ва идораларнинг 6 мингта объектида шундай қурилмалар ўрнатилиши белгиланди. Аҳолига компенсация олиш, кредитни 3 йил ичида фоизсиз бўлиб-бўлиб тўлаш имконияти яратилди.
Истеъмолчиларга муқобил энергия қурилмаларини етказиб бериш мақсадида Қашқадарёда кластер усулида корхона барпо этиш режалаштирилган. Йиғилишда ушбу лойиҳанинг бориши ҳақида ахборот берилди.
Маълумки, электротехника тармоғи мис билан боғлиқ. Сўнгги йилларда янги конлар ўзлаштирилиб, бу хомашёнинг захираси кенгайтирилди. Оҳангарон тумани ва Қарши шаҳрида мис кластерлари ташкил этилмоқда. Давлатимиз раҳбари бу корхоналарда хорижий бошқарувни йўлга қўйиб, чуқур қайта ишлаш лойиҳалари, илм ва инновацияни олиб кириш зарурлигини таъкидлади.
Келгуси йил бу йўналишда юқори қўшилган қиймат яратадиган 34 та лойиҳа ишга туширилиши қайд этилди.
Ўзбек киноси оламига 2013 йилда ёш, янги истеъдод кириб келди ва қисқа вақтда ўткир нигоҳлари, хилма хил ижролари билан томошабин қалбини забт этди.
Шохруҳ Ҳамдамов. Бу киноюлдуз бугун санъат осмонида тобора ёрқинроқ порламоқда. Актёр 1995 йил, 31 июлда Фарғона вилоятида туғилган. Отасининг орзуси ва ўзидаги иқтидор сабаб санъат оламига қадам қўйган Шохруҳ Республика Эстрада ва цирк коллежини актёрлик бўлимини тугатган. Бугунги кунда эса Ўзбекистон Давлат Санъат ва Маданият олийгоҳининг Драма театри ва кино актёрлиги йўналишини тамомлаш арафасида. Хам истеъдоди хам илми сабаб кино соҳасида хақли равишда фаолият олиб бораётган актёр хаётда жуда самимий, хазилкаш, камтарин ва дўстлар даврасида жуда хушчақчақ
Ижодининг илк йиллариданоқ ижролари хилма хиллигига эътибор қаратган ижодкорнинг айтишича хар қандай асарнинг дастлабки ва энг катта муваффақияти бу пишиқ хамда пухта сценарий.
“Бугун кино оламида оригинал мазмундаги, профессионал ёндашилган хақиқий сценарийлар жуда кам. Аммо касбий фаолиятимиз сабаб «бундайроқ» сценарий асосида суратга олинаётган фильм, сералларда хам суратга тушамиз. Мазмунан бироз бўш сценарийлар тушиб қолган вақтда қахрамоним эсда қоларли, тасирли ва ўз хақиқатига эга бўлган образ бўлиши учун мени ўзим унинг характерини жонлироқ кўрсатишга, янги холатлар ўйлаб топишга харакат қиламан. Съёмка вақтида режиссорга яхши таклифлар киритишга интиламан. Ахир хаммамиз сифатли киномахсулот учун харакат қиламиз. Бу эса жонли, табиий образларга қурилади.”
Актёр ижоди давомида ватан учун жон тиккан харбийлар, романтик ошиқлар, илмга интилувчан ёшлар, маҳоратли ошпазлар, инжиқ ва характери оғир инсонлар ва хатто «аферист» қахрамонларни хам ижро этган. Унинг фикрича актёрнинг турли қиёфаларни жонлантириши унинг маҳоратини оширади.
“Эндиги ниятим организимида нуқсони бор, ногирон ёки ақлан ривожланмаган инсонлар қиёфаларини яратиш. Аммо хали бундай қахрамон атрофига қурилган, тасирчан холатларга бўй сценарий учрамади. Агар ана шундай қахрамонни ижро этиш таклифи тушса иккиланмай жонлантираман” дейди кино юлдузи.
Шохруҳ Ҳамдамов кўплаб Эстрада юлдузларининг видеоклипларининг бош қахрамони. 2014 йилда Қиличбек Мадалиевнинг “Сени бугун кўрмасам бўлмас” таронасига ишланган видеоклипидан бошланган образлар кетма кетлиги бугунги кунга келиб 30 га яқинлашди. Сардор Раҳимхоннинг «Онам» , Муниса Ризаеванинг «Овуна», Сардор Тоировнинг «Мажбур» Озода Нурсаидованинг «Қанийди» видеклиплари мухлислар қалбини забт этган. Бу каби ижроларни кўплаб санаш мумкин.
Бугун милионлаб мухлисларга эга Ҳамдамовнинг ўзи жаҳон юлдузлари Ленардо Дикаприо ва Шохруҳхоннинг мухлиси. Айтганча Ҳамдамов жаноблари кўрсатувлардан бирида “Ўзбекистонга Оссар ҳайкалчасини олиб келаман” дея яхши нийят қилган. Киноюлдузнинг бу орзуси тез орада ушалиб мухлисларини жахон киномукофоти билан хурсанд қилишига ишонамиз ва қуйида сизларга актёрнинг фильмографиясини тақдим этамиз.
Дастлаб Олимпия шаҳарчаси бўйича таклифлар кўриб чиқилди. Бу мажмуа 2025 йилда Тошкент шаҳрида ўтказиладиган Ёшлар ўртасидаги Осиё ўйинларини қабул қилади. Халқаро талабларга мувофиқ, шаҳарчада олимпия стадиони, ёпиқ спорт мажмуалари, сув спорти саройи, машғулот майдончалари, эшкак эшиш ҳавзаси барпо этилади.
Аввалги тақдимотда Президент бу спорт мажмуалари халқимизга мулк бўлиб қолишини, уларни сифатли қилиб қуриш зарурлигини айтган эди. Шу боис лойиҳалаш ва кейинчалик қурилиш жараёнларига соҳада катта тажрибага эга чет эл компаниялари жалб этилади.
Давлатимиз раҳбари спорт мажмуаларининг универсал бўлиши муҳимлигини таъкидлади. Стадион ва биноларнинг тепасида қуёш панеллари ўрнатиб, энергияни тежаш, бўш майдонларда кўпроқ дарахтлар экиш бўйича тавсиялар берилди.
Тақдимотда “Янги Ўзбекистон” университети лойиҳаси ҳам кўриб чиқилди. Бунинг учун пойтахтимизнинг Мирзо Улуғбек туманидан жой ажратилиб, ўқув бинолари, маъмурият, ўқитувчилар ва талабалар учун ётоқхоналар, ошхона, кутубхона, лаборатория, спорт мажмуаси қурилиши лойиҳалаштирилган.
Ҳозир бу ҳудудда Президент мактаби бор. Келгусида Президент таълим муассасалари агентлиги ҳам шу ерда жойлашади. Шу тариқа, ҳудуд таълимга ихтисослашган яхлит мажмуа бўлади.
– Ихтисослаштирилган мактаблар – бизнинг заминимиз, – деди Шавкат Мирзиёев. – Уларда болаларимиз билимли, баркамол бўлиб вояга етади. Университет бу тизимнинг давоми бўлиб, мамлакатимиз учун керакли, замонавий мутахассислар тайёрлайди. Шунинг учун бу ерда барча шарт-шароит, илғор методика бўлиши керак.
Давлатимиз раҳбари бунёдкорлик ишларига кўпроқ маҳаллий қурувчиларни жалб этиш зарурлигини таъкидлади.
Тақдимотда кўрсатилган навбатдаги лойиҳа ҳам ёшлар камолотига қаратилган. Унга кўра, маҳаллаларда стадион, ўйин майдончалари, кутубхона, компьютерхона, ошхона, ҳаммом ва бошқаларни ўз ичига олган марказлар барпо этиш кўзда тутилган.
Президентимиз кўрсатмасига мувофиқ, аҳоли билан маслаҳатлашилиб, аввало, бундай марказлар қуриладиган жойлар аниқланди. Бугунги кунгача 171 та маҳаллада спорт майдончалари қурилиши бошланиб, улардан 64 таси фойдаланишга топширилди.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг шу йил 11 апрелдаги “Маҳаллаларда ёшларни оммавий спортга жалб қилишни янги босқичга олиб чиқиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори бунга ҳамоҳанг бўлди. Мазкур қарорга мувофиқ ўтказилган “Беш ташаббус” олимпиадасининг спорт мусобақаларида 279 та маҳалла ғолиб ва совриндор бўлган эди. Спортсевар ёшларга ҳам мукофот, ҳам рағбат сифатида, ушбу маҳаллаларда 3 хил – универсал, стритбол ва воркаут мажмуалари қурилади.
Бундан ташқари, спорт инфратузилмаси йўқ яна 208 та маҳаллада ҳам стритбол ва воркаут майдонлари ташкил этилади.
Президент Шавкат Мирзиёевнинг ўтган йили декабрда Корея Республикасига давлат ташрифи жуда самарали бўлган эди. Шундан сўнг, Тошкентда тиббиёт кластери ташкил этиш лойиҳаси ҳам жадаллашди. Унга кўра, Кореянинг Иқтисодий тараққиёт ва ҳамкорлик фонди (EDCF) кўмагида катталар учун тиббиёт маркази, онкология шифохонаси ва олий ўқув юрти қурилиши режалаштирилган.
Бу учта мажмуа ҳозирги Болалар тиббиёт маркази билан бирга яхлит кластер ҳосил қилади. Унда ўқитиш ва даволаш бўйича Корея тажрибасига асосланган илғор тизим йўлга қўйилади. Шифохоналар жами 900 бемор ўрнига эга бўлади. Қурилиш ишлари 2023 йилда бошланади.
Кейинги йилларда мамлакатимизда оилавий ажримлар кўпайиб бораётганлигини кузатиш мумкин. Масалан, 2022 йилнинг январь-июль ойларида республика бўйича 28,5 мингта никоҳдан ажралиш ҳолатлари қайд этилган. Вилоятлар кесимида оилавий ажримларнинг энг кўпи – 3 мингтадан зиёди Самарқанд вилоятида рўй берган. Уларнинг анчасига қайноналар сабабчи бўлаётганлиги ачинарлидир.
Оила бузилишининг асосий сабаблари таҳлил этилганда, қуйидаги ҳолатни кузатиш мумкин. Оилавий келишмовчиликлар, моддий қийинчиликлар, спиртли ичимликларга ружу қўйиш, бефарзандлик, эр ёки хотиннинг касаллиги, жуфти ҳалолига хиёнат, узоқ вақт бирга яшамаслик, ўзаро бир-бирини тушунмаслик, иккала ёш бир-бирини яхши билмай оила қуриши, уларнинг турмушга тайёр эмаслиги, мустақил меҳнат қилиб, рўзғор тебратишдан бехабарлиги, турмушда вужудга келадиган қийинчиликларга дош бериб, уларни енгишга сабр ва иродаси етишмаслиги, учинчи шахсларнинг аралашуви ва бошқалар оилавий ажримларга сабаб бўлмоқда.
Афсуски, учинчи шахс аралашуви нафақат куёвнинг ака-укалари, опа-сингиллари, қўшнилари, келиннинг овсинлари, балки қайнонаси тимсолида ҳам кўринмоқда. Маълумотларга қараганда, оилавий ажралишларнинг ярмидан кўпроғига айнан қайноналар сабабчи бўлаётган экан.
Бу хусусда камина қатор ҳаётий мисоллар келтиришим мумкин. Маҳалла раиси сифатида ҳафтасида бир неча марта оилавий жанжалу келишмовчиликларни ўрганиб чиқишга тўғри келади. Ойу йиллар давомида ўғлига жуфти ҳалол қидириб, уйма-уй юрган, қанча одамлардан сўраб-суриштириш натижасида бир хонадоннинг қизини туширгандан сўнг кўп вақт ўтмасдан, у келин қайнона хонимга “ёқмай” қолади. Бир тийинга арзимайдиган, жўяли бир сабабсиз қайнона-келин муносабатлари ёмонлашади ва бу охир-оқибат оиланинг бузилиб кетишига олиб келади.
Оила қуришдан асосий мақсад болали бўлиш, наслни давом эттириш, фарзанд тарбияси билан шуғулланиб, уларнинг яхши инсонлар бўлиб улғайиши учун бор куч-ғайратни сарфлашдан, бахтли ҳаёт кечиришдан иборат эмасми? Агар шундай бўлса, оилада энг асосийси эр ва хотин муносабатлари ва уларнинг рисоладагидек бўлишига эришишдан иборат. Бу йўлда эр ва хотинга уларнинг ота-оналари, яқинлари ўз ёрдамини аямаслиги керак. Чунки тинч оилада соғлом муносабатлар ҳукмрон бўлади, барчаси оила аъзоларининг ақлий ва жисмоний ривожи учун кенг имкониятлар туғилади. Айниқса, болалар ҳар томонлама камол топиши учун шароит муҳайё бўлади.
Бежизга оилавий ажримлар турли соҳа мутахассисларини безовта қилмаяпти. Ажримлар катталарнинг ҳам, болаларнинг ҳам асаб тизимига салбий таъсир қилади. Маълумотларга қараганда, мамлакатимизда ўлим сабабларининг аксар қисми юрак, қон-томир касалликларига тўғри келмоқда. Бу хасталикларнинг асосий сабаби эса асаб тизими билан боғлиқ.
Шундай экан, катта умидлар билан, кўп ҳолларда жуда катта харажатлар эвазига тузилган оила бузилишига сабабчи бўлаётган қайноналарни қандай тушуниш мумкин? Нега келинига зулм қилувчи қайноналар бўлмағур урф-одатлар асирасига айланади-да, “одамлар нима дейди” деган фикрга маҳкам ёпишиб олиб, ўз фарзанди бахтини ўйламайди? Бундай қайноналар ортиқча хою-ҳавасга берилган бўлади.
Халқимизда “кўрмаганнинг кўргани қурсин” деган гап бор. Самарқандда “пешиндан кейин бой бўлган” деган гапни эшитсангиз, ҳайрон бўлманг. Аввалари камтарона ҳаёт кечирган ва Оллоҳнинг инояти билан давлатманд бўлиб, бойликни кўтаролмаган, манманликка берилиб кетганлар пешиндан, яъни тушликдан кейин бой бўлганлар дейилади.
Ана шундай оилада қайнона ўзини гўё қироличадек ҳис қилади, босар-тусарини билмай қолади. Натижада бечора келинга зулму зуқум ўтказади, уни ҳеч бир иши унга ёқмай қолади. Бўлади жанжал ва бечора ўғил икки ўт орасида қолади. Бир томонда онаси, иккинчи томонда севган ёри, болаларининг онаси. Нима қилсин? Ана шундай вақтда ўзидан кетган “қироличага” ўғлига “ё мени дейсан ёки шу хотинчангни” деб турса, у нима қилишини билмай қолади. Кўп ҳолларда оилада ўрни бўлмаган латта эр, яъни куёвнинг отаси, орага тушолмайди ва онанинг “акс ҳолда оқ қиламан” дегани масалани ўғил фойдасига ҳал қилади. Оила бузилади.
Бундай ҳолатда инсоний ва исломий нуқтаи назардан ўғил қандай йўл тутиш кераклиги хусусида оилавий муносбатлар ҳақида эълон қилинган қатор мақолаю чоп этилган рисолаларда батафсил сўз юритилган. Бу ерда фақат шуни уқтирмоқчи эдикки, албатта, онанинг ўғли учун қадри баланд, унинг фарзанди устида кўп ҳақлари мавжуд. Шу билан бирга, келиннинг ҳам ўзига хос ҳақлари бор. Уни бошқа оила останасига қатнаб, ваъдалар бериб, тўй қилиб олиб келгандан сўнг унинг ҳақ-ҳуқуқини паймол қилмаслик керак-ку! Эр ҳам тарафкашлик қилмасдан, бир томонга қаттиқ ён босмасликка ҳаракат қилмоғи лозим.
Кўп ҳолларда қайнона ва келин ўртасидаги келишмовчиликни ечиш учун ёшларни мустақил яшашига имкон бериш, алоҳида ҳовлига чиқариш керак бўлади. Шу йўл билан биз маҳалламизда бирнечта оилани бузилишдан сақлаб қолдик. Аммо ҳамма қайнона ҳам ўғлининг олдидан чиқиб кетишига рози бўлавермайди. Шунда аҳвол жиддий тус олади ва агар ўғли онасининг “онаизор топилмайди, хотин эса қалашиб ётибди. Сенга ҳали онаси ўпмаган қизни олиб бераман” деган гапларига маҳлиё бўлиб, тақдирига тан берса, нафақат бу оиласини, балки бундан кейингиларини ҳам сақлаб қола олмайди.
Биз мақолада фақат қайнонанинг ортиқча хою-ҳавасга берилиши оқибатида юзага келадиган ҳолат ҳақида сўз юритдик. Қайнона-келин муносабатларининг ёмонлашувига таъсир қилувчи бошқа қатор омиллар мавжуд. Улар ҳақида алоҳида сўз юритиш ниятимиз бор.
Тошпўлат Раҳматуллаев Самарқанд вилояти бўйича ўз мухбиримиз
Бирлашган Миллат Ташкилоти Хавфсизлик кенгашининг ҳозирги тизими самарасиз ва бутун қитъаларни овоз бериш ҳуқуқидан маҳрум қилади. Бу ҳақда Ҳиндистон ташқи ишлар вазири Субраманиям Жайшанкар БМТ Бош Ассамблеяси 77 сессиясидаги чиқишида айтган.
“Хавфсизлик кенгаши ислоҳотига асосланган кўп томонлама ўзгаришга чақирув БМТ аъзолари орасида жиддий қўллаб-қувватланмоқда. Бу ҳозирги кенг эътироф этилаётган мавжуд анархроник ва самарасиз тизим билан боғлиқ. Шунингдек, ўта адолатсизлик натижасида қитъалар ва минтақаларни ўз келажагини ҳал этадиган форумларда муҳим бўлган овоз бериш ҳуқуқидан маҳрум этмоқда”, деди мулозим.
“Кўп қутблик, мувозанатни тиклаш, адолатли глобаллашув ва кўп томонлама ислоҳот зарурлигини эътиборсиз қолдириб бўлмайди, дея қўшимча қилди Ҳиндистон ташқи ишлар вазири.
Ўзбекистон темир йўллари АЖ Ахборот хизмати хабар беришича, жорий йилнинг 29 сентябрь кунидан бошлаб ҳар пайшанба куни “Aндижон — Бухоро” йўловчи поездининг ҳаракат йўналиши Урганч бекатигача узайтирилади.
Президент топшириғини бажариш мақсадида Фарғона водийси ва Ўзбекистоннинг бошқа вилоятларини темир йўл транспорти билан узвий боғлаш, ички туризмни ривожлантириш учун қўшимча 651/652-сонли “Aндижон — Хива — Aндижон” йўловчи поезди қатнови жорий йилнинг 28 сентябрь кунидан йўлга қўйилади.
Жорий йилнинг 29 сентябридан бошлаб ҳафтанинг ҳар пайшанба куни Aндижондан ҳаракатланаётган “Aндижон — Бухоро” йўловчи поездининг ҳаракат йўналиши Урганч бекатигача узайтирилди.
Йўловчи поездлар қуйидаги жадвал асосида ҳаракатланади. Унга кўра, 651/652-сонли “Aндижон — Хива — Aндижон” йўловчи поезди 2022 йилнинг 28 сентябрь – ҳафтанинг чоршанба кунидан бошлаб Aндижондан, 2022 йилнинг 29 сентябрь ҳафтанинг пайшанба кунидан бошлаб Хивадан жўнайди.
391/392-сонли “Aндижон — Урганч — Aндижон” йўловчи поезди ҳаракати 2022 йил 29 сентябрдан ҳафтанинг пайшанба куни Aндижондан ва ҳафтанинг жума кунидан бошлаб Урганч бекатидан ҳаракатланади.
БМТ Бош Ассамблеяси 77-сессиясида иштирок этиш учун АҚШга борган мамлакатимиз ташқи ишлар вазири Владимир Норов Қўшма Штатларнинг етакчи банклари, фондлари, IТ компаниялари, нуфузли олий ўқув юртлари ва тиббиёт муассасаларида фаолият юритаётган юқори малакали ватандошларимиз билан учрашув ўтказди.
Мулоқотда «Oppenheimer» банки бошқарувчи директори Фарҳод Иноғомбоев, «Missed.com» ва «Jafton.com» IТ компаниялари асосчиси Бобир Окилхонов, «Credit Exim» холдинг компанияси директори Дилмуров Асқаров, «New York Life Insurance» суғурта компанияси ходими Дилшод Раҳмонов, «Ernst & Young» компанияси маслаҳатчиси Камол Мавлонов, «44 Oak Capital» девелоперлик компанияси асосчиси Фарҳод Муродов, «Rx2go» логистика компанияси муассиси Эркин Сатторов, Сиракуза университети докторанти Миржаҳон Турдиев, Гарвард университети докторанти, «Dana Farber» саратонни даволаш институти ходими Нилуфар Қаҳҳорова, «Amazon» компанияси бизнес-таҳлил бўйича муҳандиси Шаҳло Хўжаева, «Betaworks Ventures» жамғармаси инвестори Зафар Мирзалиев, шунингдек, «Poetica Coffee» тармоғи таъсисчиси Парвиз Муҳаммадқулов иштирок этди.
Учрашув давомида Ўзбекистон ҳукуматининг хорижда фаолият юритаётган ватандошларни қўллаб-қувватлаш бўйича асосий устувор йўналишлари, улар учун Ўзбекистонда инвестиция, таълим, ижтимоий-гуманитар ва бошқа лойиҳаларни амалга ошириш учун яратилган шарт-шароит ва имтиёзлар ҳақидаги маълумотлар ватандошлар эътиборига ҳавола этилди.
Диаспорамиз аъзолари Ўзбекистон эмитентларига, жумладан, банклар ва хусусий компанияларга техник ёрдам кўрсатишни давом эттириш, шунингдек Вашингтондаги институционал инвесторлар билан Ўзбекистон молия сектори вакиллари учун учрашувлар ташкил этишга тайёрлигини билдирди.
Таълим йўналиши бўйича АҚШ университетларида ўзбекистонлик ўқитувчи ва талабалар учун амалиёт ташкил этиш бўйича келишувга эришилди. Ўзбекистон ва АҚШ тиббиёт муассасалари ўртасидаги алоқани мустаҳкамлаш, клиник тренинг ўтказиш, даволаш протоколини биргаликда такомиллаштириш йўллари муҳокама қилинди.
Ўзбекистонлик ёшларни ахборот технологиялари мутахассислиги бўйича ўқитиш, таълим тизимига Американинг илғор тажрибасини, янги методология ва амалиёт дастурларини жорий этиш ҳамда стартапларни ишга туширишга алоҳида эътибор қаратилди.
Учрашув давомида Ўзбекистон Президенти Фармони билан «Келажак бунёдкори» медали билан тақдирланган «Амазон» компанияси бизнес-таҳлил бўйича муҳандиси Шаҳло Хўжаевага мукофот топширилди. Ш.Xўжaeвa давлатимиз раҳбарига чуқур миннатдорлик билдирди. Ушбу юксак эътироф ҳукуматимизнинг хориждаги ватандошларга нисбатан муносабати буткул ўзгарганидан далолат эканини, уни янги ташаббусларга илҳомлантириб, Ўзбекистон манфаатини илгари суриш йўлида янада кўпроқ ва фаол ишлашга ундашини таъкидлади.
2022-йилнинг январь-август ойлари давомида хорижий мамлакатларга умумий қиймати 654,5 миллион АҚШ долларига тенг бўлган 1 103,2 минг тонна мева-сабзавот маҳсулотлари экспорт қилинган. Бу эса 2021 йилнинг шу давридагига нисбатан 19,3 фоиз кўп демакдир.
Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти (ПМТИ) экспертлари мамлакатимизда ишлаб чиқариш саноатидаги кичик корхоналарннинг фаолиятига электр энергияси таъминотининг барқарорлашуви ва ҳажми оширилишининг таъсирини тармоқлар бўйича ва макроиқтисодий даражада баҳолади.
Тўғридан-тўғри тармоқларга таъсирни ҳисоблаш натижалари шуни кўрсатдики, электр энергиясини истеъмол қилишнинг бироз ўсиши ҳам (1,6% -2,2% га) тўқимачилик маҳсулотларининг 1,14% -1,42%, озиқ-овқат маҳсулотларининг 1,42% -1,49%, қурилиш материалларининг 0,95% — 1,16%, электротехника маҳсулотларининг 1,37% -1,51% ўсишига олиб келади.
«Ҳаражатлар ва ишлаб чиқариш» (Input-Output) усулидан фойдаланган ҳолда тармоқлар ва иқтисодиётга умумий таъсирини баҳолаш, ЯИМ ўсиш динамикасига ижобий таъсир кўрсатиб, уни 0,41 фоиз пунктга, солиқларни 0,52 фоиз пунктга, экспорт ҳажмини 146 миллион долларгача, аҳоли бандлигини 14-15 минг кишигача оширади.
Натижалар кўриб чиқилган тармоқларда ишлаб чиқариш ҳажмини ошириш жараёнида юзага келадиган билвосита таъсирларни ҳам инобатга олади. Яъни, 2023-йилда тўқимачилик маҳсулотларини ишлаб чиқаришда банд бўлганларнинг ошиши қишлоқ хўжалигида банд бўлганларнинг 861 та бирликка, савдода банд бўлгналарнинг 71 та бирликка, электроэнергетикада банд бўлганларнинг 41 та бирликка ортишига олиб келади. Умуман, иқтисодиёт учун билвосита таъсир 1080 еф бирликни ташкил қилиши мумкин.
Юқоридаги ҳисоб-китоблар макроиқтисодий даражада элликта кичик бизнес субъекти иштирокида ўтказилган тезкор сўров натижалари билан ҳам тасдиқланади.
Натижалар, электр энергиясини етказиб бериш барқарорлиги ва ҳажми ошган тақдирда деярли барча корхоналар ишлаб чиқаришни ривожлантириш истиқболини кўришидан дарак беради.
Энергия таъминоти барқарорлигининг яхшиланиши билан корхоналарнинг 64% и ишлаб чиқариш ҳажмини 10% дан 20% гача ошириш имконияти мавжудлигини қайд этди.
Қўшимча электр-энергияси ҳажми таъминланганда эса корхоналарнинг 72% и ишлаб чиқариш ҳажмини камида 20% га оширишга тайёрлигини билдирди.
Мавжуд захираларни ва иқтисодий ўсишнинг янги манбаларини жалб этиш вазифалари энергетика соҳасида ислоҳотларни давом эттириш ва энергия қувватларини ривожлантириш бўйича қўшимча чора-тадбирларни кўришнинг долзарблигини, ўсиб бораётган талабни қондириш учун инфратузилмани кенгайтиришни, шу жумладан адолатли тариф ислоҳоти ва шаффоф равишда хусусий инвестицияларни жалб этишни белгилайди.
ПМТИ саноат ва иқтисодиётнинг бошқа тармоқларида кичик ва ўрта корхоналарни доимий ўрганиш кўламини кенгайтирган ҳолда илмий тадқиқотларни давом эттиради.
Аҳолининг таълим соҳасида ўз ечимини кутаётган масалаларини жойида тезкор ҳал этиш мақсадида, 27 сентябрь куни соат 10:00 да Ўзбекистон Миллий университети боғида:
Вазирлар Маҳкамасининг таълим ва соғлиқни сақлаш масалалари котибияти;
Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги;
Халқ таълими вазирлиги;
Мактабгача таълим вазирлиги;
Ўзбекистон Республикаси Президент таълим муассасалари агентлиги
Вазирлар Маҳкамаси ҳузурида Таълим сифатини назорат қилиш давлат инспекцияси;
Вазирлар Маҳкамаси ҳузурида Давлат тест маркази
раҳбарлари ва масъул ходимлари иштирокида оммавий қабул ташкил этилади.
