NUZ.UZ сайтнинг муҳаррирлари жамғарма асосчиси ва раиси, депутат, Ўзбекситон Экологик партиясидан Тошкент вилояти Кенгашининг нодавлат нотижорат ташкилотлари билан ишлаш комиссияси раиси Саодат Гафуровна Турсунбоевнадан интервъю олдилар.
2007 йилда YUNESKO ҳалкаро ташкилоти Саодат Турсунбоева «Марказий Осиёнинг таниқли аёллари» рўйхатига киритилган. Асосий мутахассислиги – электрон саноат мухандислиги. Ўзбекистон Фанлар академияси Тарих институти ва Миллий унверситети фаҳрий профессори, интеллектуал мулкни ҳимоя қилиш бўйича халқаро эксперт. У «Шуҳрат» медали, Халқаро «Билимлар» ассоциациясинин «Илм-фан ва таълимга қўшган ҳисаси учун» олтин медали, «Таълим соҳасидаги 2010 йилдаги енг яхши ижтимоий шерик» “Майкрософт” кубиглари билан такдирланган.
— Ҳурматли Саодат Гофуровна, ушбу кун 2020 йилда Сиз рахбарлик қыладиган «Шарк аёлли» жамгъармаси фаолияти қандай ўзгарди?
— С.Т. Бугун айтиш мумкинки, 2020 йил Ўзбекистон учун мамлакатимизнинг сиёсий, иктисодий ва ижтимоий турмуш тарзининг барча қатламларини такомиллаштиришда бурилиш даври ҳисобланади.Бунинг ишончли пойдевори мамлакатимиз Президенти Ш.Мирзиёев томонидан қилинган ислоҳатлардир.
Ш.М.Мирзиёевнинг президентликка келиши билан бутун жамият манфаатларини таъминлашда, ижтимоий адолатли сиёсатни шакллантиришда, бутун аҳолини асосий ижтимоий кафолатлар билан таъминлашда фан, маданият, соғлиқни сақлаш, таълим, экалогия, инноватцияларни қўллаб-қувватлашда тараққиёт ва муносиб турмуш даражасини таъминлашда асосий роли ойнайди. Ҳукуматнинг энг мухим қарорларини қабул қилишнинг Демократик тартиб-қоидаларни таъминлаш, мамлакатдаги ишлар ҳолати тўғрисида жамиятни виждонан ҳабардор қилиш,фуқоролик жамяти инситутларни қўллаб-қувватлаш, оммавий АХБОРОТ воситаларини кенгайтириш ва жамият ҳаётидаги салбий ходисаларни танқид қилиш халқимизга ёрқин келажакка бўлган ишончни янада оширди. Давлат томонидан илгари сурилган ўзгаришларнинг истиқболли мақсадлари Президент томонидан амалага оширилган стратегик йўналишларини амалга ошириш учун барча фуқароларнинг фаолиятини оширишга ёрдам беради.
Виждонийлик, маънавият, ватанпарварлик, уюшқоқлик, бурч ва эгалик туйғуси, халқимиз манфъаатларини рўёбга чиқаришда мамлакатимиз ижтимоий тарақий етмоқда.
-Сизнингча, фуқаролик жамияти инситутларнинг давлатимиз трансформатциясидаги роли қандай ?
— С.Т. Сўнгги йилларда Ўзбекистанда кўплаб ижодий, маърифий ва ишбилармонлик жамиятлари ўсди ва бу фаолият жамоатчилик онгининг уйғонган эҳтёжини, алоқа доираларини яратишдир. Бу уйғониш, ўз навбатида, янги сиёсий ёналиш кучли ва кутилган натиджаларни бераётганлигини кўрсатади.
Ўзбекистонда фуқаролик жамияти инситутлари интергатцион ва иннаватцон лойиҳаларнинг домий ташаббускори ҳисобланади.Ҳозирги кунда Ўзбекистонинг Нодавлат Нотижорат Ташкилотлари-бу йил янги, истиқболли тенденсияларни ҳисобга олган ҳолда, самарали ташқи фаолиятни таъминлашда қодир бўлган даражадаги мутахассисларнинг ижодий жамоалари, тараққиёт, илмий-техник тараққиётга хисса қўшадиган халқаро ҳамкорликнинг иннаватцон шакллари ва усулларнинг пайдо бўлиши учун кучли стимул ҳисобланади.
Жамоат нотиджорат ташкилотлари ўртасидаги гуманитар ҳамкорликнинг замонавий тенденциялари нодавлат нотиджорат ташкилотларининг ва инновация салоҳиятидан фойдаланиш каби корсаткичларга асосланади.
Сўнги йилларда Ўзбекистонинг давлат секторлари АКТ мутахассислари, юқори мухандислик-техник ва Профессор-ўқтувчилар таркибини бирлаштирган жамоат ташкилотлари кўпаймоқда.
Нодавлат нотижорат ташкилотларнинг Инноватцион салоҳияти билимларни қарзга олиш қобиляти ва инсон олиб борадиган янги билимларни яратиш қобиляти каби омилларни ўз ичига олади.
Билим шаклидаги инновация салоҳият — бу кўплаб замонавий нодавлат нотижорат ташкилотлари ишлаб чиқарадиган, унда мураккаб муаммоларни ҳал қиладиган жараёндир.Бу уларнинг интеллектуалный салохиятини ва домий ривожланишни таъминлашда катта аҳамятга эга.
Илмий –техник тараққиёт ва рақамли иқтисодиётни жадаллаштириш шароитида билимлар нодавлат нотижорат ташкилотларнинг стратегик бойлиги бўлиб, ресурслар стратегияси қоидалрни ишлаб чиқишда аҳаятга эга.
Жамият эхтиёжлари доимий равишда ўсиб бормокда, натижада замонавий иктисодиётга ижтимоий этийожларни қондириш ҳам нотижорат ташкилотларга юклатилган. Ушбу талабларни қондириш учун нодавлат нотижорат ташкилотлар доимий равишда инновация лойиҳаларда иштирок этишлари керак. Мамлакат иқтисодиётининг зарурий қисми сифатида нотижорат секторнинг ўзига хос хусусияти шундан иборатдир.
— Сизнингча, Ўзбекистондаги нодавлат нотижорат ташкилотларининг ҳаракатлантирувчи омиллари нималардан иборат?
— С.Т. Бизнинг Ҳукуматимиз томонидан бизнинг Жамғарма каби нодавлат нотижорат ташкилотлари учун инновацияларни рағбатлантириш тизими ташкил этилган. Масалан, тегишли вазирлик ва идораларнинг нодавлат нотижорат ташкилотларининг инновацион фаолиятининг устувор йўналишларини мақсадли қўллаб-қувватлаш, давлат тараққиёти дастурига киритиш, ижтимоий буюртма олиш, мамлакатни ривожлантириш давлат дастурига киритиш билан тажриба лойиҳалари билан давлат сайтларини тақдим этиш. «Ўзбекистон Республикасининг 2015 йилдаги ижтимоий шериклиги тўғрисида» ги қонуни асосида нодавлат нотижорат ташкилотлари ва ҳукумат ва тижорат тузилмалари ўртасида ҳамкорлик учун қулай муҳит яратилиб, илмий-техникавий ютуқларни амалга оширишга ва инвестициялар оқимига қизиқиш уйғотди, шунинг учун бизнинг асосчимиз Евгений Примаков бўлган «Россия гуманитар миссияси» AНО билан ҳамкорлигимиз 2017-2021 йилларда Ўзбекистонни ривожлантириш стратегиясининг Дастурига мувофиқ лойиҳаларни ишлаб чиқиш билан бошланди. Тегишли вазирлик ва идоралар билан биргаликда маҳаллий мақсадли лойиҳалар яратилди. Масалан, Ўзбекистон Республикаси Таълим ва фан вазирлиги билан биргаликда — «Қишлоқ мактаблари негизида ақлли синфларни яратиш ва мактаб кутубхоналарини жиҳозлаш», «Ўзбекистондаги мактаблар ва мактаб-интернатларда қуёш батареяларини ўрнатиш», «Классом рус тили ўқитувчисининг виртуал идорасини яратишда кўмак» ва бошқалардир.
— Жамғарма янги ташкил этилган нодавлат ташкилотларга қандай қилиб ёрдам беради?
Жамғарма кластер асосида ишлайдиган янги нодавлат нотижорат ташкилотларини яратишга ҳисса қўшади. Масалан, 2004 йилда «Маълумот узатиш тармоқларининг ўзаро алоқаси маркази — ТAС-Х» республика нодавлат ташкилоти ташкил этилиши бошланди. 2005 йилдан бошлаб Жамғарма Ўзбекистон нодавлат нотижорат ташкилотлари миллий ассоциациясининг асосчиларидан бири, 2008 йилдан буён — «Ўзбекистон бузилмайдиган синовлар жамияти» республика нодавлат ташкилотининг асосчиси (техник диагностика бўйича енг юқори муҳандис кадрлар вакилларини бирлаштиради), «Иқтидорли болалар» жамғармаси лойиҳаси «Иқтидорли болалар» МОга айлантирилди (2018), Жамғарма «Таълимдаги инновациялар» нодавлат нотижорат ташкилотининг асосчиси (2018), «Бабахановларнинг маърифат уйи» жамғармаси лойиҳаси 2019 йилда муфтийлар Бабахановлар жамғармаси сифатида қайта ташкил этилди, 2020 йилда «Моҳира Бону» қишлоқ ҳунармандларига ва «Инноватика» нодавлат нотижорат ташкилоти ташкил этилди.
Жамғарманинг янги даражадаги мутахассисларни жалб қилган ҳолда халқаро лойиҳаларни амалга ошириш тажрибаси катта. Масалан, «Ўзбектелеком» кўмаги билан «Интернет-провайдерни яратиш — Жамғарманинг шўба корхонаси» (2001-2003), «Россия Федерацияси Соғлиқни сақлаш вазирлиги кўмагида» Шарк Aёли «МЗҲФО ишлаб чиқилган методологияси асосида бачадон бўйни саратонини эрта ташхислаш учун визуал скринингни амалга ошириш» (2010 йилдан — н.вр), ЮСAИД билан ҳамкорликда «Aёл ва рақамли иқтисодиёт» дастури доирасида ва «Ўзбекистон Республикаси Сенати, Узминфоком ва Тошкент вилояти ҳокимлиги кўмагида» Тошкент вилояти тадбиркор аёллари учун электрон тижорат бўйича тренинг «, “МЕҲР” лойиҳаси қийин ҳаёт шароитида бўлган одамларга ёрдам бериш ( 21, 42 ва 24-сонли колониялардаги маҳбус аёлларга ўспиринлар учун «Гинекология ва офталмология соҳасида AНФA нодавлат халқаро тиббиёт кластерини яратиш», «Aёллар учун қўшимча иш ўринлари яратиш» бошқа кўплаб мавзуларда ўқув семинарларини ўтказилди.
Кўплаб аёллар, олимлар ва новаторлар бизга ўз ғоялари ва таклифлари билан мурожаат қилишади. Бугунги кунда Ўзбекистоннинг нодавлат нотижорат ташкилотлари мамлакатимизнинг ижтимоий ва илмий-техник тараққиётида фаол иштирок этмоқда. Жамғарма лойиҳалари тижорат, давлат ва жамоат тузилмалари, халқаро грантлар, шунингдек кўнгиллиларнинг жамоат иши вакилларини жалб қилган ҳолда Ўзбекистон Республикасининг «Ижтимоий шериклик тўғрисида» ги қонуни асосида амалга оширилади.
Ҳурматли Саодат Ғофуровна, биз Сизни «ШАРҚ АЁЛИ» Халқаро хотин-қизлар жамоат фонди ташкил топганлиги ва иш бошлаганлиги билан яна бир бор табриклаймиз ва юртимизда нодавлат нотижорат ташкилотларининг муваффақиятли ишларини давом эттиришингизни тилаймиз.
Суҳбат учун катта раҳмат.
