Тадбиркорликни қўллаб-қувватлашнинг табақалаштирилган тизимини жорий этиш буйича чора-тадбирлар

Ҳужжат номи “Республика ҳудудларини тоифаларга ажратиш ва тадбиркорликни қўллаб-қувватлашнинг табақалаштирилган тизимини жорий этиш чора-тадбирлари тўғрисида” ги ФАРМОНИ Президентимиз томонидан имзоланди.

I. Қарорни қабул қилишдан асосий мақсад –
Ҳудудлар ўртасидаги иқтисодий тенгсизликни қисқартириш, туман ва шаҳарларни уларнинг шароити, салоҳияти ва имкониятларидан келиб чиқиб ривожлантириш бўйича янгича ёндашувларни жорий этиш, шунингдек, тадбиркорлик муҳитини янада яхшилаш, давлат кўмагини бериш тартибини такомиллаштириш ва унинг самарадорлигини ошириш.
II. Фармонда қуйидагилар назарда тутилмоқда:

1. Республиканинг туман ва шаҳарлари ривожланиш даражасига қараб (фойда солиғи суммаси, электр истеъмоли ҳажми, тадбиркорлар сони ва аҳоли жон бошига тўғри келадиган даромад асосида) 5 та тоифага ажратилмоқда
   Бунда, 26 та туман ва шаҳар биринчи, 46 таси иккинчи, 76 таси учинчи, 40 таси тўртинчи ва 20 таси бешинчи тоифага киритилмоқда.
2. Туман ва шаҳар тоифасидан келиб чиқиб, тадбиркорларни қўллаб-қувватлашнинг қуйидаги тартиблари жорий этилмоқда:
   2.1 Солиқлар бўйича (йирик солиқ тўловчилар, давлат корхонаси, давлат улуши 50 фоиз ва ундан кўпроқ бўлган юридик шахслар бундан мустасно):
   а) бешинчи тоифадаги туманларда фаолият юритаётган:
   тадбиркорлар фойда, айланмадан олинадиган ва ижтимоий солиқни 1 фоиз миқдорида, мол-мулк ва ер солиғини ҳисобланган сумманинг 1 фоизи миқдорида тўлайди;
   якка тадбиркорлар қатъий белгиланган солиқни тўлашдан озод этилади;
   б) тўртинчи тоифадаги туманларда фаолият юритаётган тадбиркорларга:
   айланмадан олинадиган солиқ 3 фоиз (амалда 4 фоиз) этиб белгиланади;
   Бунда, олис ҳудудлар, туманлар ва кичик шаҳарларда чакана савдо ва дорихона фаолияти бўйича 1 ва 2 фоизли ставкалар сақлаб қолинади.
   юридик шахсларнинг мол-мулк ва ер солиғи бўйича белгиланган энг кам қийматларига 0,3 гача, якка тадбиркорлар учун қатъий белгиланган солиқ бўйича 0,5 гача камайтирувчи коэффициентлар қўлланилади.
   2.2 Субсидиялар бўйича:
   а) Аҳолини тадбиркорликка жалб қилиш жамғармаси ҳисобидан 5 та субсидия миқдори табақалашган ҳолда оширилмоқда. Жумладан:
   суғориш воситаларини харид қилиш, қишлоқ хўжалиги кооперативи устав фондига улуш киритишга субсидия миқдори иккинчи
   ва учинчи тоифа учун 3,6 млн сўмгача, тўртинчи ва бешинчи тоифа учун
   4,5 млн сўмгача (амалда – 3 млн сўмгача);
   “уста-шогирд” анъанасида шогирд тайёрлаш ва хомашё сотиб олишга тўртинчи тоифа учун 1,2 млн сўмгача ва бешинчи тоифа учун 1,5 млн сўмгача (амалда – 600 минг сўмгача);
   шогирдларга – мустақил фаолият бошлаши учун ускуна сотиб олиш, усталарга – маҳсулотларини электрон савдо майдонларига чиқариш харажатларини қоплашга тўртинчи ва бешинчи тоифалар учун 9 млн сўмгача (амалда – 7,5 млн сўмгача);
   касб-ҳунар ва тадбиркорликка ўқитиш бўйича нодавлат таълим ташкилотларининг ўқув курслари харажатларини ҳар бир битирувчига 1 млн сўмгача компенсация қилишга тўртинчи тоифа учун харажатларнинг 80 фоизи, бешинчи тоифа учун 100 фоизи, қолган тоифалар учун харажатларнинг 70 фоизи қоплаб берилади;
   б) Бандликка кўмаклашиш давлат жамғармаси ҳисобидан 2 та субсидия миқдори табақалашган ҳолда белгиланмоқда:
   томорқа ер участкаларида кооперация ва касаначиликни ташкил қилган тадбиркорларга (парранда, асалари, қуён, балиқ сотиб олиш, уларни сақлаш ва озуқасини харид қилиш, узум кўчати ва ток сўрисини сотиб олиш учун) тўртинчи, бешинчи тоифа учун 7,5 млн сўмгача, қолган тоифалар учун 6 млн сўмгача;
   қурилиш соҳасидаги якка тадбиркорларга камида 3 нафар ходим ёллаганда меҳнат қуроллари ва бошқа воситаларни сотиб олишга тўртинчи ва бешинчи тоифалар учун 6 млн сўмгача, қолган тоифалар учун
   4,5 млн сўмгача.
   Бунда, 10 турдаги субсидиялар бўйича амалдаги тартибларни сақлаб қолиш таклиф этилмоқда.
3. Тадбиркорликни қўллаб-қувватлашнинг табақалаштирилган тизимини жорий этиш буйича чора-тадбирлар
4. Ҳужжат номи “Республика ҳудудларини тоифаларга ажратиш ва тадбиркорликни қўллаб-қувватлашнинг табақалаштирилган тизимини жорий этиш чора-тадбирлари тўғрисида” ги ФАРМОНИ Президентимиз томонидан имзоланди
5. Тезислар I. Қарорни қабул қилишдан асосий мақсад –
6. Ҳудудлар ўртасидаги иқтисодий тенгсизликни қисқартириш, туман ва шаҳарларни уларнинг шароити, салоҳияти ва имкониятларидан келиб чиқиб ривожлантириш бўйича янгича ёндашувларни жорий этиш, шунингдек, тадбиркорлик муҳитини янада яхшилаш, давлат кўмагини бериш тартибини такомиллаштириш ва унинг самарадорлигини ошириш.
7. II. Фармонда қуйидагилар назарда тутилмоқда:
8. Республиканинг туман ва шаҳарлари ривожланиш даражасига қараб (фойда солиғи суммаси, электр истеъмоли ҳажми, тадбиркорлар сони ва аҳоли жон бошига тўғри келадиган даромад асосида) 5 та тоифага ажратилмоқда
   Бунда, 26 та туман ва шаҳар биринчи, 46 таси иккинчи, 76 таси учинчи, 40 таси тўртинчи ва 20 таси бешинчи тоифага киритилмоқда.
9. Туман ва шаҳар тоифасидан келиб чиқиб, тадбиркорларни қўллаб-қувватлашнинг қуйидаги тартиблари жорий этилмоқда:
   2.1 Солиқлар бўйича (йирик солиқ тўловчилар, давлат корхонаси, давлат улуши 50 фоиз ва ундан кўпроқ бўлган юридик шахслар бундан мустасно):
   а) бешинчи тоифадаги туманларда фаолият юритаётган:
   тадбиркорлар фойда, айланмадан олинадиган ва ижтимоий солиқни 1 фоиз миқдорида, мол-мулк ва ер солиғини ҳисобланган сумманинг 1 фоизи миқдорида тўлайди;
   якка тадбиркорлар қатъий белгиланган солиқни тўлашдан озод этилади;
   б) тўртинчи тоифадаги туманларда фаолият юритаётган тадбиркорларга:
   айланмадан олинадиган солиқ 3 фоиз (амалда 4 фоиз) этиб белгиланади;
   Бунда, олис ҳудудлар, туманлар ва кичик шаҳарларда чакана савдо ва дорихона фаолияти бўйича 1 ва 2 фоизли ставкалар сақлаб қолинади.
   юридик шахсларнинг мол-мулк ва ер солиғи бўйича белгиланган энг кам қийматларига 0,3 гача, якка тадбиркорлар учун қатъий белгиланган солиқ бўйича 0,5 гача камайтирувчи коэффициентлар қўлланилади.
   2.2 Субсидиялар бўйича:
   а) Аҳолини тадбиркорликка жалб қилиш жамғармаси ҳисобидан 5 та субсидия миқдори табақалашган ҳолда оширилмоқда. Жумладан:
   суғориш воситаларини харид қилиш, қишлоқ хўжалиги кооперативи устав фондига улуш киритишга субсидия миқдори иккинчи
   ва учинчи тоифа учун 3,6 млн сўмгача, тўртинчи ва бешинчи тоифа учун
   4,5 млн сўмгача (амалда – 3 млн сўмгача);
   “уста-шогирд” анъанасида шогирд тайёрлаш ва хомашё сотиб олишга тўртинчи тоифа учун 1,2 млн сўмгача ва бешинчи тоифа учун 1,5 млн сўмгача (амалда – 600 минг сўмгача);
   шогирдларга – мустақил фаолият бошлаши учун ускуна сотиб олиш, усталарга – маҳсулотларини электрон савдо майдонларига чиқариш харажатларини қоплашга тўртинчи ва бешинчи тоифалар учун 9 млн сўмгача (амалда – 7,5 млн сўмгача);
   касб-ҳунар ва тадбиркорликка ўқитиш бўйича нодавлат таълим ташкилотларининг ўқув курслари харажатларини ҳар бир битирувчига 1 млн сўмгача компенсация қилишга тўртинчи тоифа учун харажатларнинг 80 фоизи, бешинчи тоифа учун 100 фоизи, қолган тоифалар учун харажатларнинг 70 фоизи қоплаб берилади;
   б) Бандликка кўмаклашиш давлат жамғармаси ҳисобидан 2 та субсидия миқдори табақалашган ҳолда белгиланмоқда:
   томорқа ер участкаларида кооперация ва касаначиликни ташкил қилган тадбиркорларга (парранда, асалари, қуён, балиқ сотиб олиш, уларни сақлаш ва озуқасини харид қилиш, узум кўчати ва ток сўрисини сотиб олиш учун) тўртинчи, бешинчи тоифа учун 7,5 млн сўмгача, қолган тоифалар учун 6 млн сўмгача;
   қурилиш соҳасидаги якка тадбиркорларга камида 3 нафар ходим ёллаганда меҳнат қуроллари ва бошқа воситаларни сотиб олишга тўртинчи ва бешинчи тоифалар учун 6 млн сўмгача, қолган тоифалар учун
   4,5 млн сўмгача.
   Бунда, 10 турдаги субсидиялар бўйича амалдаги тартибларни сақлаб қолиш таклиф этилмоқда.
10. +998977480020, [30.12.2022 20:16]
11. 2.3 Тадбиркорлик жамғармаси ҳисобидан бериладиган:
12. кредит фоизлари бўйича компенсациялар миқдори тўртинчи ва бешинчи тоифалар учун кредитнинг 4,5 фоизидан 6 фоизигача оширилмоқда (Марказий банк асосий ставкасининг амалдаги 30 фоизидан 40 фоизигача).
13. кредит учун кафиллик миқдори тўртинчи ва бешинчи тоифалар учун кредитнинг 75 фоизигача (амалда 50 фоизгача) оширилмоқда;
14. Шунингдек, кичик тадбиркорларга умумий миқдор доирасида (2,5 млрд сўмгача) бир нечта кредитлар бўйича кафиллик тақдим этиш имконияти яратилмоқда.
15. Амалда тадбиркорнинг фақат битта кредити бўйича кафиллик берилади. Бунда, ушбу кредит сўндирилгандан сўнг такроран кафиллик берилиши мумкин.
16. 2.4 Бизнес юритиш шароитларини яхшилаш бўйича тўртинчи ва бешинчи тоифалардаги туманлар тадбиркорлари учун:
17. а) қуйидаги тўловлар миқдори 2 бараварга камайтирилмоқда:
18. лицензия ва рухсатномалар олишда давлат божи;
19. ер участкалари ва давлат активларини электрон савдоларга чиқаришда бошланғич закалат миқдори;
20. давлат хизматларини кўрсатишда тўловлар миқдори;
21. давлат мулкини ижарага беришда бошланғич аукцион нархи;
22. б) қиймати 50 млрд сўмдан кўп лойиҳалар бўйича инфратузилмага уланиш харажатлари давлат томонидан тўлиқ қоплаб берилади
23. (амалда 200 млрд сўм).
24. Давлат кўмагини бериш тартиби такомиллаштирилмоқда. Хусусан, 2023 йилдан бошлаб:
    а) ҳар бир имтиёз, субсидия ва бошқа енгилликлар самарадорлик кўрсаткичлари (яратилган иш ўрни, товар, хизматлар айланмаси, фойда ва инвестициялар ҳажми) асосида баҳолаб борилади;
    б) субсидиялар “2+1” тамойили асосида тақдим этилади. Бунда субсидия самарадорлиги икки йил муддат билан баҳоланади ва натижаси бўйича учинчи йилга узайтирилиши мумкин;
    Муддатсиз субсидияларнинг амал қилиш муддатлари 2025 йил 1 январь этиб белгиланмоқда.
    в) мақсадсиз фойдаланилган ёки фойдаланишда қонунчилик талабларига риоя қилинмаган субсидиялар 15 фоизли тўловлар (пеня) билан қайтариб олинади.
25. Туман ва шаҳарларнинг тоифалари ҳар уч йилда кўриб чиқилади.
    Бунда, 2023 йил 1 октябрга қадар баҳолаш кўрсаткичлари ва мезонлари ҳаққонийлиги, шаффофлигини таъминловчи туман ва шаҳарларни тоифаларга ажратишнинг ахборот тизими жорий этилади.
26. Олий Мажлис Қонунчилик палатасида субсидиялардан мақсадли ва самарали фойдаланилиши юзасидан ҳар йили субсидия тақдим этувчи вазирлик ва идоралар раҳбарларининг ҳисоботини эшитиш амалиёти жорий этилади.