24.1 C
Узбекистан
Вторник, 7 мая, 2024
type here...
Домой Блог Страница 270

Британиялик олимлар “олтинчи сезги” учун жавоб берадиган молекулани топдилар

Hayrulla Kasimov
-
0
Британиялик олимлар “олтинчи сезги” учун жавоб берадиган молекулани топдилар

Ердаги барча тирик мавжудотлар «олтинчи сезги» учун жавоб берадиган молекуляр механизмга эга бўлиши мумкин. Nature нашрига кўра, олимлар магнит майдонларни идрок этиш қобилиятини (магнеторесептив) белгилашди.

Мева чивинлари билан тажриба ўтказган олимлар махсус молекулани аниқладилар. Кейинги тадқиқотлар шуни кўрсатдики, у барча тирик ҳужайраларда мавжуд ва магнит сезгирликни намоён қилиши мумкин.
Маълумки, балиқлар, амфибиялар, судралувчилар, қушлар ва ҳатто сутемизувчиларнинг кўп турлари Ернинг магнит майдонини сезиши ва ундан навигация учун фойдаланиши мумкин. Аммо янги тадқиқот биринчи марта магниторесепция назарий жиҳатдан сайёрамизнинг барча аҳолиси, шу жумладан одамлар учун ҳам мавжуд эканлигини кўрсатди.
«Магнит қабул қилиш ҳар хил кучга эга бўлса-да, деярли барча тирик мавжудотларга хос бўлган ҳайратланарли даражада қадимий хусусият бўлиши мумкин», деб таъкидлади илмий иш муаллифлари.

Таомланишнинг йигирма бир суннати :

Hayrulla Kasimov
-
0
Таомланишнинг йигирма бир суннати :

1. Таомланаётганда оёқ кийимни ечиб ўтирмоқ;

2. Таом ейишдан олдин икки қўлни бўғимларигача уч марта ювмоқ. Ҳадиси шарифда: «Ҳар кимки таомдан олдин қўлини ювса, камбағалликдан эмин бўлғай», дейилган.

3. Таомни суфрада, яъни дастурхонда емоқ;

4. Таом сузиладиган идиш сопол ёки ёғочдан бўлмоғи, зеро, бундай овқатланиш ҳам лаззатли, ҳам саломатликка жуда фойдали бўлиб, инсонни кибр ва манманликдан узоқлаштиради;

5. Таом билан бирга дастурхонга сирка ва кўкат келтирмоқ, чунки сирка келтирилган дастурхонда барака кўп бўлиб, фақирликни кетказади;

6. Яхши ва камтарин ҳолда ўтирмоқ;

7. Таомланишдан аввал «Бисмиллаҳ»ни айтмоқ;

8. Ўнг қўл билан емоқ;

9 .Туз билан бошламоқ;

10 .Туз билан тугатмоқ. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам : «Эй Али, таомни туз билан бошлаб, туз билан тугатгин, зеро, туз етмиш иккита дардга даводир. Жумладан, жунун (девоналик), жузом, барас (тери касаллиги), қорин ва тиш оғриғи ва бошқа дардларга», деганлар. Шу билан бирга, туз очлик шиддатини пасайтириб, кам ейишга ҳам сабаб бўлади.

11. Нонни икки қўл билан синдирмоқ.

12. Қўл билан ейдиган таомни уч бармоқ, яъни бош, кўрсатгич ва ўрта бармоқлар билан емоқ.

13. Таомни ўз олдидан емоқ.

14.Таом еган идишини нон билан тозаламоқ(яламоқ).

15.Таомдан сўнг «Алҳамдулиллаҳ» демоқ.

16.Қўлни артишдан олдин бармоқларини яламоқ.

17.Дастурхон устидаги нон увоқларини одоб ва эҳтиром билан териб емоқ.

18.Таомдан сўнг тишларини тозаламоқ.

19.Таомдан сўнг икки қўлини бўғимигача уч марта ювмоқ.

20.Таомдан сўнг оғзини уч бора ювмоқ.

21.Аллоҳ таолонинг зикри ва неъматлари шукронасидан ғофил бўлмаслик;

Шавкат Мирзиёев 1-2 март кунлари Озарбайжонда бўлади

Hayrulla Kasimov
-
0
Шавкат Мирзиёев 1-2 март кунлари Озарбайжонда бўлади

Шавкат Мирзиёев Озарбайжон президенти Илҳом Алиевнинг таклифига биноан 1-2 март кунлари амалий ташриф билан ушбу мамлакатда бўлади. Бокуда давлат раҳбари Қўшилмаслик ҳаракати саммитининг ялпи сессиясида иштирок этади.Шунингдек, Ўзбекистон етакчиси Озарбайжон президенти билан учрашади.

Бугун тунда келармиш баҳор…

Hayrulla Kasimov
-
0
Бугун тунда келармиш баҳор…

Деразангдан мўралаб аста,
Гул юзингдан бўлиб шикаста,
Узун қишга силтаб қўлини,
Ҳам қалбингдан бошлаб йўлини,
Тўққиз ойки, елармиш баҳор,
Бугун тунда келармиш баҳор…

Қору музни сувга ғарқ қилиб,
Изғиринни буткул тарк қилиб,
Эшитгандек менинг ноламни,
Гулдастага ўраб оламни —
Тушда бошинг силармиш баҳор,
Бугун тунда келармиш баҳор…

Гўзалликни элтиб жаҳонга,
Сано айтиб ҳар ўтган онга,
Жамолингга бўлиб маҳлиё,
Истарангдан олганча зиё-
Бизга иқбол тилармиш баҳор,
Бугун тунда келармиш баҳор…

Унутилар ҳазонрез кузак,
Табассуминг юзингга безак.
Меҳрларинг менга оғдириб,
Ёмғирларин ерга ёғдириб,
Сувларини элармиш баҳор,
Бугун тунда келармиш баҳор…

Ҳиссиётга тўлдириб дилни,
Кенгайтириб кичик кўнгилни,
Дуоларга ижобат етиб,
Табиатни чаманзор этиб,
Бахтимиздек кулармиш баҳор,
Бугун тунда келармиш баҳор.

Кундалигидаги «Беш»бахоси учун ўқувчилар жамоат транспортида бир маротабалик бепул юриш имкониятига эга

Hayrulla Kasimov
-
0
Кундалигидаги «Беш»бахоси учун ўқувчилар жамоат транспортида бир маротабалик бепул юриш имкониятига эга

Эндиликда чечен мактаб ўқувчилари кундаликларида “беш” бахосини кўрсатиб, жамоат транспортида бепул саёҳат қилишлари мумкин. Шундай қилиб, Республика Транспорт ва коммуникациялар вазирлиги ўқувчиларни муваффақиятни рағбатлантириш ва уларни яхши натижаларга эришишга ундашга қарор қилди. Бу ҳақда Чеченистон Республикаси транспорт ва коммуникациялар вазири Рамзан Черхигов ўзининг Телеграм-каналида ёзди.

“Бундан ташқари, ўқувчи чечен тили ёки адабиётида “беш” белгисини икки марта ишлатиши мумкин бўлади. Маълумки, жорий йил Чеченистон Республикаси раҳбари томонидан “Чечен тили йили” деб эълон қилинган. Имтиёздан фойдаланиш учун ҳайдовчига кундаликдаги “бешлик”ни кўрсатиш кифоя”, — деб ёзди у.

22 феврал куни бошланган аксия ўқув йили охиригача давом этади. Чеченистон Республикасида 510 та мактаб мавжуд. У ерда 303 614 киши таҳсил олади

Ахборот технологиялари соҳасида ўқиётган ёшларга таълим кредитлари ажратилади

Hayrulla Kasimov
-
0
Ахборот технологиялари соҳасида ўқиётган ёшларга таълим кредитлари ажратилади

Нодавлат таълим ташкилотларида ахборот технологиялари соҳасида ўқиётган ёшларга таълим кредитлари ажратилади. Бу ҳақида Адлия вазирлиги маълум қилди.

 27 февраль кунги ҳукумат қарори [79-сон] билан Иқтисодиёт ва молия вазирлиги ҳузуридаги Таълим кредитини молиялаштириш жамғармаси ҳисобидан нодавлат таълим ташкилотларининг ўқув курсларида ёшларнинг ахборот технологиялари соҳасида таҳсил олиши учун таълим кредити ажратиш тартиби тўғрисидаги низомда тасдиқланган

Низомга кўра, таълим кредитлари БҲМнинг 65 бараваригача бўлган миқдорда 1 йиллик имтиёзли давр билан 4 йил муддатгача 14 ёшга тўлган ва 30 ёшдан ошмаган шахсларга ажратилади.

Кредит олувчи таълим кредитини олиш учун Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг расмий веб-сайтида эълон қилинган тижорат банкларига қуйидаги ҳужжатларни тақдим этади:

  • ариза;
  • кредит олувчи ва IT-парк резиденти бўлган нодавлат таълим ташкилотлари ўртасида ахборот технологиялари соҳасидаги ўқув курсларида таҳсил олиш ҳақида расмийлаштирилган шартнома (контракт, оммавий оферта);
  • таълим кредити қайтарилишининг таъминоти бўйича ҳужжат. Бунда «Ижтимоий ҳимоя ягона реестри»га кирган оилалар фарзандлари бўлган ёшларга ажратиладиган таълим кредити бўйича гаров ва кафиллик талаб этилмайди.
  • «Ижтимоий ҳимоя ягона реестри»га киритилганлигини тасдиқловчи маълумотнома («Ижтимоий ҳимоя ягона реестри»га киритилган оилалар фарзандлари бўлган ёшлар учун);
  • банкнинг ички ҳужжатларида (сиёсатида) белгиланган бошқа ҳужжатлар, шу жумладан, биргаликда кредит олувчига тегишли маълумот ва ҳужжатлар.

Руҳий ва жисмоний ҳолат бир-бирига қанчалик боғлиқ?

Hayrulla Kasimov
-
0
Руҳий ва жисмоний ҳолат бир-бирига қанчалик боғлиқ?

Сурункали бош оғриғи кучли зўриқиш, асабийлик, ҳар нарсага қийинчилик билан эришиш, шошқалоқлик, натижадан қониқмаслик ҳиссиётлари сабаб пайдо бўлади.

-Атрофдагиларга нисбатан аламзадалик, кимнидир кечира олмаслик юки сабаб эса бўйин соҳасида оғриқ бўлиши мумкин. Елка оғирлашиши, бел оғриғи, тизза қотиб қолиши, ҳатто, ангина, аллергия каби хасталикларнинг келиб чиқиши ҳам инсон психологиясига боғланади.

-Хусусан, ўзини ёлғиз сезиш, меҳр-эътиборга ташналик, ўз “мен”ига ҳаддан ташқари ишониш, иккиланиш, ўзига нисбатан ишончсизлик каби ҳислар ва ҳолатлар танада юқоридаги оғриқлар пайдо бўлишига сабаб бўлади.

Ўзбек зиёлилари: Абдулла Авлоний

Hayrulla Kasimov
-
0
Ўзбек зиёлилари: Абдулла Авлоний

Атоқли маърифатпарвар, истеъдодли шоир ва педагог Абдулла Авлоний 1878 йил 12 июлда Тошкентда косиб оиласида дунёга келган ва эски мактабда таълим олган. У таржимаи ҳолида бу ҳақда шундай ёзган: «12 ёшимдан Ўқчи маҳалласидаги мадрасада дарс ўқий бошладим. 13 ёшимдан бошлаб ёз кунлари мардикор ишлаб, оиламга ёрдам қилиб, қиш кунлари ўқир эдим. 14 ёшимдан бошлаб, ўша замонга мувофиқ ҳар хил шеърлар ёза бошладим. Бу замонларда «Таржумон» газетасини ўқиб, замондан хабардор бўлдим».

Авлоний мадрасани битириб, мактабдорлик билан шуғулланди. Ўқиш ва ўқитиш усулига ислоҳ киритиб, янги типдаги мактаб ташкил этди ва ёш педагог-ўқувчиларга замонавий билимлар бериш, Шарқ ва Ғарб тилларини ўргатиш каби муҳим таълим-тарбиявий ишларни амалга оширди.

Абдулла Авлоний мактаб ўқувчилари учун «Биринчи муаллим», «Иккинчи муаллим» (1912), «Тарих», «Туркий Гулистон ёки ахлоқ» (1913) каби замонаси учун ҳодиса бўлган дарсликларни ёзган. 1895 йилдан ижодий фаолияти бошланган Авлоний «Қобил», «Шуҳрат», «Ҳижрон», «Авлоний», «Сурайё», «Абулфайз», «Индамас» тахаллуслари билан шеър, ҳикоя, фелетон ва кичик ҳажмли драматик асарлар яратган. Шоир ўз асарларида замонасидаги қолоқликни, жоҳилликни танқид қилади ва кишиларни билимга, маърифатга чақиради.

Абдулла Авлоний 1917 йилгача маҳаллий халқ орасидан етишиб чиққан ношир ва журналист сифатида Тошкентда «Шуҳрат», «Осиё» каби газеталарни ташкил этади. У «Адвокатлик осонми?», «Икки муҳаббат», «Тўй», «Съезд», «Лайли ва Мажнун», «Ўликлар» каби драматик асарларни ёзиб, уларда жаҳолат, бидъат, билимсизликнинг фожеали оқибатларини, қўпол ва ярамас урф-одатларни фош этади. Абдулла Авлоний шоир сифатида кўплаб шеърлар битган. Унинг шеърлари хоҳ эски урф-одатларга қарши қаратилган бўладими, хоҳ муҳаббат ёки мактаб-маориф ҳақида бўладими, ҳамма-ҳаммасида инсон, унинг ахлоқий гўзаллиги ва маънавий бойлиги куйланади. Жумладан, «Ўз мамлакатимизда» шеърида маишат учун пул-бойликни мўл-кўл исроф этган, аммо бола тарбияси учун сариқ чақани раво кўрмаган хасисларни «Илм учун пулни кўзлари қиймас», деб қоралайди. Айниқса, унинг «Адабиёт» (1915) китоби бу жиҳатдан алоҳида ажралиб туради.

Авлоний 1913 йили «Турон» театр труппасини ташкил этди ва шу театр учун оригинал саҳна асарларини яратиш билан бирга қардош драматургларнинг песаларини ўзбек тилига таржима ҳам қилди.

Абдулла Авлоний 20-йилларда ўзбек халқи маорифи ва маданияти тараққиётида иштирок этибгина қолмай, қўшни афғон халқининг ижтимоий-сиёсий ҳаётида ҳам муайян рол ўйнаган. У маълум муддат Афғонистон халқ маорифи вазири, сўнг Шўролар Иттифоқининг Афғонистондаги консул-елчиси вазифаларида хизмат қилган.

Авлоний умрининг сўнгги йилларида Ўрта Осиё Коммунистик университетида дарс бериш билан бирга ўзбек адабиётидан қатор дарсликларни яратган. У 1934 йил 24 августда 56 ёшида вафот этган.

Тўмарис

Hayrulla Kasimov
-
0
Тўмарис

Турон халқларининг Аҳамонийлар босқинига қарши курашига раҳбарлик қилган жасур саркарда. Қадимги юнон тарихчиси Геродотнинг “Тарих” (мил. авв. В аср) асарида ёзилишича, Аҳамонийлар давлати асосчиси Кир ИИ мил. авв. 530 йилда Туронга бостириб кирганида, Тўмарис массагетлар қабиласининг маликаси бўлган.

Массагетлар бу пайтда Амударё (Аракс) бўйлари ва Қизилқумда яшашган. Тўмарис массагетлар подшосининг хотини бўлиб, у эрининг вафотидан сўнг давлатни бошқарган. Эрондан келган босқинчилар қўшини билан массагетлар ўртасида шиддатли жанглар бўлган. Дастлабки жангда Тўмариснинг ўғли Спарангиз (Спарганис) бошчилигидаги массагетлар ғолиб чиққан. Бироқ кейинги жангда форслар ҳийла йўли билан Спарангиз ва айрим массагетларни асир олишганда, ор-номусга чидай олмаган Спарангиз ўзини ўлдирган.

Тўмарис ўғлининг ҳалокатидан эсанкираб қолмай, ўз халқининг манфаатини ўйлаб, Кир ИИ дан массагетлар юртидан чиқиб кетишини сўрайди. Бироқ форслар шоҳи рад жавобини бергач, икки ўртада аёвсиз жанг бўлган. Геродот массагетлар ва форслар ўртасидаги жанг тафсилотларини ўз асарида қуйидагича тасвирлайди: “Менинг билишимча, бу жанг варварлар ўртасидаги барча жанглардан ҳам даҳшатли бўлган.

Аввал ҳар иккала қўшин бир-бирини узоқ масофадан туриб, камондан ўққа тутдилар. Камон ўқлари тугагач, улар найза ва қилич билан курашдилар. Жанг узоқ вақт давом этди. Кўп қон тўкилди. Ниҳоят, массагетлар ғалаба қозондилар. Форс қўшинларининг асосий қисми, жумладан, Кир ИИ ҳам жанг майдонида ҳалок бўлган. У тўлиқ 29 йил шоҳлик қилган эди. Кир ИИ нинг жасади топилгач, малика (Тўмарис)нинг буйруғи билан унинг кесилган боши инсон қони билан тўлғазилган мешга солинган”.

Ўзбекистон ТИВ раҳбари Остона шаҳрида бўлиб ўтадиган «C5+1» йиғилишида иштирок этади

Hayrulla Kasimov
-
0
Ўзбекистон ТИВ раҳбари Остона шаҳрида бўлиб ўтадиган «C5+1» йиғилишида иштирок этади

Ташқи ишлар вазири вазифасини бажарувчи Бахтиёр Саидов бошчилигидаги Ўзбекистон делегацияси 28 февраль куни Остона шаҳрида (Қозоғистон Республикаси) бўлиб ўтадиган «C5+1» шаклидаги Вазирлар йиғилишида иштирок этади, деб хабар бермоқда «Дунё» АА .

ТИВ маълумотига кўра, тадбир давомида Ўзбекистон, Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон, Туркманистон ва Америка Қўшма Штатлари ташқи сиёсат идоралари раҳбарлари томонларни қизиқтирган соҳаларда мазкур механизм доирасидаги ҳамкорликнинг долзарб масалаларини муҳокама қиладилар.

Эслатиб ўтамиз, 2022 йил 22 сентябр куни Нью-Йоркда бўлиб ўтган Марказий Осиё мамлакатлари ва АҚШ вазирлар учрашуви якунлари бўйича Қўшма баёнот қабул қилинди ҳамда «C5+1» Котибияти ташкил этилгани эълон қилинган эди.

«ЁШ КИТОБХОН» — бу йилги баҳслар қандай кечди?

Hayrulla Kasimov
-
0
«ЁШ КИТОБХОН» — бу йилги баҳслар қандай кечди?

20-28 февраль кунлари пойтахтимиздаги Ёшлар ижод саройида миллионлаб ёшларнинг севимли мусобақасига айланиб улгурган «Ёш китобхон» танловининг республика босқичи бўлиб ўтди.

Танлов якунида ҳудудий босқич ғолиблари 5 та шарт асосида кураш олиб боришди. «Бадиий асарлар билимдони», «Тезкор савол-жавоб», «Буюк мутафаккир ва адиб», «Шеърият» ва «Иншо ёзиш» шартлари бўйича иштирокчиларнинг билими синовдан ўтказилди.

— Бу йилги баҳсларда иштирок этган ёшларимизнинг шижоати, ғайрати алоҳида таҳсинга сазовор, — деди Ёшлар ишлари агентлиги директори Алишер Саъдуллаев. — Уларнинг кўзидаги ишонч, юрагидаги олға интилишни кўриб беихтиёр ўзинг ҳам танловга қўшилиб кетгинг келади. Кошки мен ҳам шу танловда иштирок эта олсам, деган ўй кечади хаёлингдан. Ёшларимиз ҳақиқатда китобни яхши кўришади, энг асосийси буни қандайдир манфаат учун қилишмайди. Китобхон ёшлар ичидан келажакда юртимиз гуллаб-яшнаши, ватанимиз равнақи йўлида фидокорлик билан меҳнат қиладиган инсонлар етишиб чиқишига ишончим комил.

Дарҳақиқат, баҳс-мунозарага бой ўтган беллашувларда китобсевар ўғил-қизларнинг билимга чанқоқлиги, тиришқоқлиги, китоблар билан ҳақиқатда яқин дўст экани сезилиб турди.

Якуний натижаларга кўра, 10-14 ёш тоифасида Навоий вилоятидан Азиза Иброҳимова, 15-19 ёш тоифасида Самарқанд вилоятидан Марҳабо Махкамтошева, 20-30 ёш тоифасида Наманган вилоятидан Замира Абдуллаева биринчи ўринни эгаллаб, Президент совғаси — «Спарк» автомобили соҳиби бўлишди.

— Китоб ўқиш энг севимли машғулотларимдан бири бўлган ҳар доим, — деди танлов ғолиби, наманганлик Замира Абдуллаева. — Бадиий асарлар, айниқса шеъру ҳикоялар мутолааси менга ўзгача завқ бағишлайди. Ҳар кун озгина бўлсада китоб ўқимасам ухлай олмайман. Кимлардир танловга алоҳида тайёргарлик кўриши табиий, тўғри, лекин мен айта оламанки, китоб ўқишни кунлик одатига айлантирган одамга бунинг кераги йўқ. Бу гапим билан тайёргарлик кўрмадим демоқчимасман. Демоқчи бўлганим, бу ғолибликни менга алоҳида тайёргарлик эмас, китобга, мутолаага бўлган меҳру муҳаббатим олиб берди.

Танловнинг қолган ўрин соҳиблари ва иштирокчилари ҳам пул мукофотлари ҳамда эсдалик совғалари билан тақдирланишди.

Манба:Халқ сўзи

Озиқ-овқат қадоғидаги ёзувларда нималарга эътибор бериш керак?

Hayrulla Kasimov
-
0
Озиқ-овқат қадоғидаги ёзувларда нималарга эътибор бериш керак?

Ҳар доим ҳам дўкондан озиқ-овқат маҳсулотлари харид қилаётганимизда қадоғидаги ёзувларга эътибор беравермаймиз. Аммо қонунчиликда бу борада белигланган нормалар бор. Яъни озиқ-овқат ишлаб чиқарувчилар уларни қадоқланган, ўралган ва тамғаланган ҳолда сотувга чиқаришлари шарт.

Сифатли, яроқли озиқ-овқат сотиб олиш учун, албатта, маҳсулот қадоғидаги ёзувларга эътиборли бўлишимиз керак:

  • озиқ-овқатнинг номи;
  • озиқ-овқатни нимага мўлжалланганлиги (болаларга махсус мўлжалланган маҳсулотлар ва парҳез таомлар учун);
  • тайёрловчининг номи;
  • товар белгиси (белгига эга ташкилотлар учун);
  • озиқ-овқат таркибига кирган нарсалар, шу жумладан озиқ-овқат қўшимчаларининг номи;
  • озиқлик қиммати, нави;
  • сақлаш шарт-шароитлари;
  • тайёрланган санаси, яроқлилик муддати;
  • тайёрлаш усули (масаллиқлар ҳамда махсус болаларбоп ва парҳез озиқ-овқат маҳсулотлари учун);
  • оғирлиги;
  • фойдаланиш усули (биологик фаол қўшимчалар: озиқ-овқат қўшимчалари, махсус болаларбоп ва парҳез озиқ-овқат маҳсулотлари учун);
  • мувофиқлик белгиси (маҳсулотини мувофиқлик белгиси билан тамғалаш ҳуқуқини берадиган лицензияси бор корхоналар учун);
  • норматив ёки техникавий ҳужжатларнинг рақамлари.

Ўзбекистонда 1 мартдан импорт қилинадиган ва маҳаллий Аи-80 русумли бензин нархининг ошиши кутилмоқда

Hayrulla Kasimov
-
0
Ўзбекистонда 1 мартдан импорт қилинадиган ва маҳаллий Аи-80 русумли бензин нархининг ошиши кутилмоқда

Ўзбекистонда 1 мартдан импорт қилинадиган ва маҳаллий Аи-80 русумли бензинга акциз солиғининг «ноль» ставкаси қўлланиши муддати тугайди. Шу кундан бошлаб ушбу ёқилғи нархининг ошиши кутилмоқда.

Бунда, нархлар ўзгариши ҳисобига «Ўзбекнефтгаз» АЖ тасарруфидаги АЁҚШларда 1 литр Аи-80 русумли автобензиннинг чакана нархи маҳаллий маҳсулот учун 6 800 сўмдан, импорт маҳсулоти учун 7 000 сўмдан шаклланади.

«Странжа»да умумжамоа ҳисобида биринчи бўлган боксчиларимиз ўз юртларига қайтишди

Hayrulla Kasimov
-
0
«Странжа»да умумжамоа ҳисобида биринчи бўлган боксчиларимиз ўз юртларига қайтишди

20-26 февраль кунлари Болгариянинг София шаҳрида бокс бўйича катталар ўртасида халқаро «Странжа» турнири бўлиб ўтди.»Кичик жаҳон чемпионати» сифатида эътироф этиладиган мазкур турнирда Ўзбекистон терма жамоаси 18 та медаль (7 та олтин, 5 та кумуш ва 6 та бронза) қўлга киритиб, умумжамоа ҳисобида биринчи ўринни эгаллади. 

Турнирда муваффақиятли қатнашган боксчиларимиз бугун юртимизга қайтиб келишди. Улар Ислом Каримов номидаги Тошкент халқаро аэропортида кутиб олинди. 

Кутиб олиш жараёнида Ёшлар сиёсати ва спорт вазири ўринбосари Шаҳрилло Маҳмудов, Ўзбекистон бокс федерацияси бош котиби Шоҳид Тиллабоев, федерация мутасаддилари, спортчиларнинг яқинлари, мухлислар ва ОАВ вакиллари иштирок этишди. 

Манба:Olamsport 

Муштумзўр ҳокимлар кимлардан ўрнак олсин?  

Hayrulla Kasimov
-
0
Муштумзўр ҳокимлар кимлардан ўрнак олсин?  

Амалдорлар ўртасида кенг томир отган бўлмағур одат – қўл  остидагиларни ҳақорат қилиш, уларни уриш, сўкиш фақат кейинги йиллар ҳосиласи бўлиб, бундан 30 йил аввал бу иллат йўқ эди. У қаердан пайдо бўлди? Муштумзўрларга кимдир ибрат бўлиши мумкин?

Куни кеча “Муносиб яшамоқ бахти” китобининг тақдимот маросимида иштирок этиб, юқоридаги саволга жавоб топгандек бўлдим. Китоб кўп йиллар раҳбарлик тизимида фаолият юргизган 1-даражали Адлия маслаҳатчиси, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган юрист Алишер Мардиев ҳаёти ва фаолиятига бағишланган. А.Мардиев Самарқанд вилоят суди раиси, вилоят Адлия бошқармаси бошлиғи, вилоят ҳокими лавозимларида ишлаган. Шунингдек, Ўзбекистон Республикаси Адлия вазири бўлиб ҳам фаолият юргизган.

Йиллар давомида катта ваколатга эга бўлган А.Мардиев ҳақида гап кетганда, уни яхши билганлар у бировга баланд овоз билан гапирмаган, кундалик турмушда доимо одоб- ахлоқ қоидаларига риоя қилиб келган дейишади. Шундан бўлса керак, ҳозир ҳам пенсияда бўлган фахрий ҳуқуқшунос турли давраларда ўзини эркин тутади, атрофдагилар унга ҳурмат билан муносабатда бўлади.

Китоб тақдимоти маросимида иштирок этган таниқли олимлар, прокуратура, адлия ва суд тизими фахрийлари,  адиблар, давлат ва жамоат арбоблари Алишер Мардиевнинг амалга оширган ишлари ва инсоний фазилатлари ҳақида сўз юритди. Айнан мана шундай инсонларнинг ҳаёт йўлини ўрганиш кўпларга, айниқса ўзини идора қила олмайдиган амалдорларга дарс бўла олиши мумкин эмасми? 

Яна худди шундай ҳурматга лойиқ собиқ катта амалдор Пўлат Абдураҳмоновдир. Самарқанд вилоятининг мустақилликдан олдинги даврдаги биринчи раҳбари, ҳокимлик тизимиз киритилгандан сўнг вилоятда биринчи ҳоким бўлган Пўлат Мажидович ҳам ана шундай “ўзидан кетмаган” раҳбар бўлганлиги боис ҳозирги вақтда самарқандликлар эъзозида. Кўпгина давраларда, оддий одамларнинг тўй-маъракаларида кўриб, ўзимга, атрофимдагиларга шундай дейман: “мана, бўларкан-ку, амалда бўлганида ўзидан кетмаса, ўзгалар билан муносиб муомалада бўлса, қариганида ҳам эл назаридан қолмасдан, ҳурмат-иззатга сазовор бўлади. Бундан катта бахт борми!”.

Демак, ҳозирги раҳбару раҳбарчалар фақат бугун отда эканлигида “истаганимни қиламан, мен ҳукмронман, қолганлар айтганимни қилади” деб ўзидан кетса, лавозимдан кетгач, пенсияга чиққач, аҳволи қандай бўлишини кўз олдига келтирсин, эл назаридан қолиш қандай бўлишини тасаввур қилсин. Ёшлик ўтади, энг ёмони кексайганда хор-зор бўлишлик. Сен тўплаган пул, ҳовли-жой одамлар меҳри ўрнини босолмайди. Бежиз халқимиз “қариганда хор-зор бўлишдан сақласин” демайди-да!

Аммо барча ўзидан кетганлар ҳам атрофига қараб, ибрат олиш қобилиятига эга деб бўлмайди. Қўл остидагиларнинг инсоний шаъни ва қадр-қимматини камситадиган раҳбарларни тийиб турувчи тизим яратиш зарур.

Нега жамиятимизда, айниқса амалдорлар орасида муштумзўрликдек иллат илдиз отди. Ҳар бир шахс, у қандай вазифани эгаллаб турган бўлишига қарамасдан, ўз зиммасидаги ишни рисоладагидек бажариши шарт ва зарур эмасми? Нега ўзидан юқори турувчи амалдорнинг дашноми, ҳақоратдан иборат сўзларини эшитиши, ҳатто ўзига қўл кўтаришини кутиши, шундан сўнг вазифасини бажариши ва бундай ярамас ҳолатга тоқат қилиши лозим? 

Бундан аввалроқ, ҳозир кўпчилик ёмонлаётган тизим даврида амалдорнинг қўл остидагиларга бундай муносабатини тасаввур ҳам қилиб бўлмасди. Раҳбарлик пиллапоясида ўзидан пастроқда турувчиларга нисбатан зўравонлик ишлатиш, уларни ҳақоратлаш, камситиш қаердан келиб чиқди? Биз хонлик замонида яшамаяпмиз-ку! Биз ҳуқуқий демократик давлат сари дадил қадам ташлаётганлигимизни бутун дунёга баралла айтмоқдамиз. Аммо амалдорларнинг қўл остидагилар билан муносабатини кўриб, хаёлимга беихтиёр “қани ҳуқуқ, яъни қонун устуворлиги, қани демократия?” деган саволлар келади. 

Бундай аянчли ҳолатнинг сабабларини чуқур таҳлил қилиш асосида уларни аниқлаб, ҳар бир юз берган ҳолатга ҳуқуқий баҳо беришга ўтмасак, тепадагилар қонун эмас, ҳатто инсонийликнинг энг оддий талабидан узоқ турган раҳбарлик усулидан воз кечолмайди. Худди шу каби, улардан пастроқда турганлар ҳам уларни тепиб-тергаб турмаса, қимирламайдиган, яъни ўз зиммасидаги вазифани бажармайдиган бўлиб қолади. 

Тошпўлат Раҳматуллаев,

Самарқанд вилояти бўйича ўз мухбиримиз

Шарқ – Мутаффаккирлар диёри

Hayrulla Kasimov
-
0
<strong>Шарқ – Мутаффаккирлар диёри</strong>

Маъмун академиясида Мовароуннаҳрлик олимлар. Хорун ар-Рашид ташаббуси билан Бағдодда илмий Марказ-Академия («Байт ул-Хикма»)-ташкил этилиб, унга барча мусулмон ўлкалари, жумладан Ўрта Осиёдан ҳам олим ва фозиллар тўпланган. Бу марказда Мовароуннаҳр ва Хуросондан келган Мусо Хоразмий, Аҳмад Фарғоний, Марвозий, Марварудий, Жавҳарий каби олимлар Бағдод академиясини жаҳонга машҳур бўлишида ўзларининг катта ҳиссасини қўшганлар.

Мовароуннаҳрда араб халифалигини ҳукмронлигини ўрнатилиши ҳамда ислом динининг кенг ёйилишининг ижобий томонларидан бири шуки, Бағдоддаги илмий академиядан ўрнак олиб Хоразмда ҳам Х асрда Маъмун академияси вужудга келди ва унинг аъзолари бўлмиш ўз даврининг олиму-донишмандлари ўз ижодлари билан Мовароуннаҳр номини дунёга ёйдилар. Шунингдек ўлкамиз ҳудудидан ислом дунёсининг энг мўътабар шахслари етишиб чиқдиларки, уларнинг номи Ҳозирги кунгача ҳам дунёвий, ҳам ухровий илмининг юқори поғоналарида турибди.

Хусусан илм-фан маданиятимиз тараққиётида IX—XII асрлар даврининг ўрни беқиёсдир. Шуни алоҳида таъкидлаш жоизки, Шах Маъмун ибн Муҳаммад X аср охирларида жанубий ва шимолий қисмларга бўлинган Хоразмни ягона бир марказга бирлаштирди. Маъмун айниқса пойтахт Гурганчни Шарқнинг энг йирик илмий-маданий марказларидан бирига айлантирган. Маъмун Гурганчда «Байтул ҳикма» (Донишмандлар уйини) ташкил қилган. У Маъмун академияси деб ҳам аталган. Бу масканда улуғ мутафаккирлар Ал-Хоразмий, Беруний, Ибн Сино, Ибн ал-Ҳаммар, Абу Сахл Масихий, Ибн Ирок, Аҳмад Фарғонийлар ижод қилдилар. Шунингдек улар орасида Шарқнинг кўпгина мамлакатларидан келган улуғ алломалар ҳам бор эди.

Донишмандлар уйида ўзидан ўчмас из қолдирган Буюк мутафаккирлар орасида алоҳида таъкидлаш лозим бўлган шахс бу — Абу Райҳон Берунийдир. Абу Райҳон Беруний мутафаккир, серқирра олим астрономия, тарих, тиббиёт, риёзиёт, жуғрофия, геодезия, метеорология, этнография, фалсафа, филологияга оид 150 га яқин асарлар яратган. Бу асарлар Беруний номини жаҳонга таратди.

Шунингдек, Шарқда дастлабки Глобусни Абу Райҳон Беруний 1016 йилда ясаган. У фақат Шимолий ярим шардан иборат энг биринчи бўртма (рельефли) Глобус бўлиб, аҳоли яшайдиган жойлар аниқ кўрсатилган. Глобуснинг диаметри қарийб 5 м бўлганлиги маълум (масштаби 1:2 500 000). Беруний ўзи ясаган Глобус ҳақида «Геодезия» асарида ёзиб қолдирган.

Бундан ташқари у араб, форс, ҳинд туркий тилларни мукаммал билган. Унинг қуйидаги асарлари ўзбек ва рус тилларига таржима қилинган:

  1. Абу Райҳон Беруний. Ҳиндистон. Пер. А. Б. Халидов, Ю. Н. Завадовский. // Танланган асарлари, Том ИИ. Тошкент: Фан, 1963. // Қайта нашр: М.: Ладомир, 1995.
  2. Беруний Абу Райҳон. Ёдгорликларни тўплаш учун маълумотларни жамлаш (Минералогия). Пер. А. М. Беленитский. Л.: Наш. СССР ФА, 1963.
  3. Беруний Абу Райҳон. Геодезия. (Турар-жойлар ўртасидаги масофани аниқлаш учун жойларнинг чегараларини аниқлаш). П. Г. Булгакова //Танланган асарлар, Том ИИИ. Тошкент: Фан, 1966.
  4. Беруний Абу Райҳон. Медицинада фармакогнозия. У. И. Каримов. // Танланган асарлар, Том ИИИ. Тошкент: Фан, 1987.
  5. Беруний Абу Райҳон. Хайём ва ат-Тусийларнинг каталоглар иловаси билан Ал Берунийнинг юлдузлар каталоги. Тарихий-астрономик тадқиқот. 8, 1962, с. 83-192 нашр.
  6. Беруний Абу Райҳон. Эгри чизиқнинг икки нуқтасини туташтируви тўғри чизиқда эгри чизиқни аниқлаш ҳақида рисола. Шарқ мамлакатларида фан ва техника тарихи китобидан. 3, 1963, с. 93-147 нашр.
  7. Беруний Абу Райҳон. Ҳинд рашиклари ҳақида китоб. Б. А. Розенфелд. Шарқ мамлакатларида фан ва техника тарихи китобидан. 3, 1963, с. 148—170 нашр.
  8. Беруний Абу Райҳон. Ёзишма. Ю. Н. Завадовский. Тошкент: Фан, 1973. Берунийнинг «Фазо ҳақидаги китоби»га оил ўн савол ва Ибн Синонинг жавоблари.
  9. Беруний Абу Райҳон. Металл ва қимматбаҳо тошлар ҳажми ўртасидаги муносабат. Б. А. Розенфелд ва М. М. Рожанский. Шарқ мамлакатларида фан ва техника тарихи китобидан. Фан.: 1983, с. 141—160.

Буюк мутафаккир ҳамда қомусий олим, Абу Райхон Берунийнинг номини келажак авлодга етказиш мақсадида, бир қанча ишлар амалга оширилган. Жумладан:

  1. Ал-Берунийнинг она шаҳри 1957 йил унинг шарафига Беруний номини олган.
  2. 1973 йил академик И.М.Мўминов томонидан Ўзбекистонда Абу Райҳон Беруний таваллудининг 1000 йиллиги муносабати билан тадбирлар ўтказилган.
  3. Тошкентдаги Шарқшунослик илмий-текшириш институти Абу Райҳон Беруний номини олган.
  4. Тошкентдаги Беруний метро станцияси.
  5. Тошкент ҳамда Хоразмдаги Беруний ҳайкаллари.
  6. Тошкент техника университетига ҳам Беруний номи берилган.

Мовароуннаҳр диёридан етишиб чиққан буюк олимларнинг илмий мероси ҳақида кўп жилдлик китоблар ёзилганда ҳам камлик қилишини ҳаммамиз яхши биламиз.Тасаввур қилиш учун биргина Абу Райҳон Беруний ҳазратларини мисол келтирдик холос.

Манба:Bukhari.uz

Тошкентдаги номсиз бўлган кўчаларга янги ном қўйилди

Hayrulla Kasimov
-
0
Тошкентдаги номсиз бўлган кўчаларга янги ном қўйилди

Халқ депутатлари Тошкент шаҳар кенгашининг қарори билан Тошкентда 500 дан ортиқ кўча ва жой номлари ўзгарди. Қарор билан номсиз бўлган 281 та кўчага янги ном қўйилди. Шунингдек, 20 та такрорланган кўча номлари қайта номланди .

— 1 та қонунчиликка зид ном (Локомотив линияси номли кўча Меҳридил деб ўзгартирилган) қайта номланди.

Географик жойлашуви қайта кўриб чиқилиши натижасида номи ўзгарган (Тошкент шаҳрига қўшиб олинган) 228 та ҳудудлар қайта номланди.

Географик жойлашувига аниқлик киритилаётган 21 та (Бектемирда 14 та, Сергелида 2 та, Яшнободда 5 та) ҳудуд ўз номини сақлаб қолди.

Малайзияда «Ўзбекистон – Ислом цивилизацияси маркази” фото кўргазмаси очилади

Hayrulla Kasimov
-
0
Малайзияда «Ўзбекистон – Ислом цивилизацияси маркази” фото кўргазмаси очилади

1 март куни Малайзиянинг Куала-Лумпур шаҳридаги “Малайзия Ислом санъати” музейида очиладиган “Ўзбекистон – Ислом цивилизацияси маркази” фото кўргазмасида сўнгги икки минг йил давомида ҳозирги Ўзбекистон ҳудудида ривожланган Ислом тарихи, маданияти ва турли тамаддунларга хос осори атиқалар, қадимий ва бой маданий мерос дурдоналари сурати, тегишли маълумотлар намойиш этилади. 

Манбалар Ислом динининг Марказий Осиёда тарқала бошлагандан бугунги кунга қадар фан, таълим, архитектура соҳаларига қўшган ҳиссасини ҳам ифодалайди. Кўргазмадаги аксарият асарлар Самарқанд, Бухоро, Хива, Тошкент, Насаф, Термиз каби қадимий шаҳарларимизнинг Ислом дини билан муштараклигини визуал тарзда акс эттиради.

Майдонга ташриф буюрганлар Буюк Ипак йўлидаги маданий алоқа, минг йиллик Мовароуннаҳр диёри, ўзбек халқининг қадимий тарихи ва маданияти, санъати, меъморчилиги, урф-одати, турмуш тарзи билан яқиндан танишиш имконига эга бўлишади.

Тадбирдан кўзланган мақсад Малайзия фуқароларини мамлакатимизнинг маданий ва туризм салоҳияти ҳамда жозибадор маданий меросига ошно этиш, ушбу давлатдан юртимизга ташриф буюрувчи сайёҳлар сонини оширишдир.

Маданият ва туризм вазирлиги, Ўзбекистон Ислом цивилизацияси маркази ҳамда мамлакатимизнинг Куала-Лумпур шаҳридаги элчихонаси томонидан Малайзия Ислом санъати музейи билан ҳамкорликда ташкил этиладиган кўргазма 27 апрелга қадар давом этади.

1998 йилда ташкил этилган, Жануби-шарқий Осиёдаги Ислом санъати ва тарихига бағишланган энг йирик музей ҳисобланган ушбу мажмуанинг майдони 30 минг квадрат/метрни ташкил этади. 2022 йил мобайнида бу масканга 120 мингга яқин зиёратчи келган.

Овқат ҳазм қилиш трактининг фаолиятини яхшилаш учун ҳолванинг бешта фойдали хусусиятлари

Hayrulla Kasimov
-
0
Овқат ҳазм қилиш трактининг фаолиятини яхшилаш учун ҳолванинг бешта фойдали хусусиятлари

Нега диетологлар шарқона ширинлик катта фойда келтиришига аминлар. Холва “кунгабоқар” деб бежиз айтилмаган, чунки у майдаланган кунгабоқар уруғидан тайёрланади. Ва уларда, сиз билганингиздек, кўплаб из элементларнинг улкан комбинацияси.

Шарқ ширинлиги жуда ширин ва юқори калорияли маҳсулот бўлишига қарамай, диетологлар ундан воз кечмаслик кераклигини айтишади. Тўғри ва ўзингизни олиб кетинг, чунки ширинликларни ҳаддан ташқари кўп истеъмол қилиш ошқозонда оғирлик пайдо бўлишига олиб келади. Кичкина қисмларга бўлган маъқул
Юрак-қон томир тизими учун
Ҳалва атеросклероз ва юрак хуружи каби касалликларнинг ажойиб олдини олади. У фойдали аминокислоталарни ўз ичига олганлиги сабабли, улар холестеролни камайтиришга ва қон томирларини тозалашга қодир. Ва кунгабоқар уруғларида мавжуд бўлган калий ва магний қон босимини барқарорлаштиради ва қон таркибининг яхшиланишига олиб келади.

Метаболизмни яхшилаш
Маҳсулот таркибида кўп миқдорда мис ва толалар, шунингдек, ўсимлик оқсиллари мавжуд. Шундай қилиб, ўзингизни бир чашка яшил чой билан ҳалванинг кичик бўлагини рад қилманг.
Ўстиринг, ўранг
Маҳсулотнинг бир қисми бўлган из элементлари ва ёғлар жингалакларнинг ҳолати ва тузилишига таъсир қилади, уларни силлиқ ва итоаткор қилади. Ҳалва таркибида Б гуруҳи витаминлари мавжуд — улар ҳар бир сочни тождан тортиб то учларигача мустаҳкамлашга қодир. Шундай экан, сочингиз кўп тушса, ҳалва рационингизда бўлиши шарт.

Терининг ҳолати яхшиланади
Нозиклик таркибида ёшлик, оҳанг ва соғлом юз учун масъул бўлган Э витамини мавжуд. Соғлом ёғлар эса эпидермис ҳужайраларининг янгиланишига ёрдам беради. Лекин фақат ўртача истеъмол билан. Шундай экан, у билан кўп ўзингизни безовта қилманг.

Мавлуд Тифиевнинг Алаверди Рамазановга қарши жанг санаси маълум бўлди

Hayrulla Kasimov
-
0
Мавлуд Тифиевнинг Алаверди Рамазановга қарши жанг санаси маълум бўлди

Мавлуд Тифиевнинг навбатдаги жанги бўйича тафсилотлар маълум бўлди. Ўзбекистонлик таниқли муайтай устаси Мавлуд Тифиев доғистонлик Алаверди Рамазановга қарши ONE FC’даги иккинчи жангини қачон ўтказишини Olamsport.com сайти маълум қилди.

Унга кўра, Тифиев 10 март куни ONE Championship: One Friday Fights 8 турнирида доғистонлик жангчига қарши ўтказади.

Мавлуд Тифиев 20 январь куни ONE FC лигасидаги дебют жангида таиландлик Муангтай Саенчайга очколар ҳисобига кўра имкониятни бой бериб қўйганди.

Babyface Killer номи билан машҳур бўлган Алаверди Рамазанов профессионал муайтай бўйича жаҳон чемпиони, 12 карра Россия чемпиони ҳисобланади. У ONE Championship турниридаги илк жангини 2018 йилнинг 6 октябрь куни таиландлик Петчморакота Петчиндига қарши ўтказиб, очколар ҳисобига кўра зафар қучганди.

1...269270271...474Страница 270 из 474

Подпишитесь на нас

51,905участниковМне нравится
22,962участниковЧитать
6,300участниковПодписаться

Статистика

ГАЗЕТА ҲАҚИДА

ИЖТИМОИЙ ТАРМОҚЛАР

Владелец сайта - ООО "Media Biznes". Свидетельство № 1038 выдано Узбекским агентством по печати и информации

×