Мексикада олимлар тлачтли ўйнаётган икки киши тасвирланган барелефли тош дискни топдилар. Минтақанинг қадимги цивилизацияларида кенг тарқалган тўп ўйини шундай номланади. Мутахассисларнинг фикрига кўра, ушбу диск натижаларни қайд етиш учун табло вазифасини ўтаган.Aрхеологлар Чичен Ица шаҳрида (Юкатан ярим оролининг шимолида) олиб борилган қазишмалар давомида қимматбаҳо топилма топдилар.
Мутахассисларнинг фикрича, оғирлиги 40 килограмм бўлган юмалоқ тошга тахминан 1200 йил бўлиши мумкин. Майя ёзувига ихтисослашган олимлар ҳозирда топилган тошга ўйилган ёзувни очишга ҳаракат қилмоқда. Натижада, улар майяларнинг ҳаёти ва маданияти ҳақидаги билимларини тўлдиришлари мумкин бўлади.
Тлачтли дунёдаги энг қадимги жамоавий спорт турларидан бири ҳисобланади. Уни Aзтеклар, Майялар ва Инклар ўйнашган. Тахминларга кўра, ўйин 16-асрда, Марказий Aмерика испан конкистадорлари томонидан босиб олингандан сўнг, ниҳоят йўқолган.
Мутахассисларнинг фикрича, тлачтли бейсбол ва футбол хусусиятларини бирлаштирган спорт тури эди. Ўйин майдонининг ўлчами саккиздан 30 метрга тенг эди. Қоидаларга кўра, ҳар бир жамоада иккитадан бештагача ўйинчи бўлиши мумкин эди. Улар тўпни тананинг исталган қисми билан деворга вертикал равишда бириктирилган тош ҳалқага суришлари керак бўлган. Тўп жуда оғир бўлганлиги сабабли, футболчилар ҳимоя дубулғаси, шунингдек, сон ва тизза учун махсус ёстиқчалар кийиб олишди. Шу билан бирга, тлатчи ўйини турли маросимлар ва рамзий маънолар билан ҳамроҳ бўлди, деб хабар беради Мексика миллий антропология ва тарих институти сайти.