Йўлин йўқотса одам – муҳаббатга суянгай,
Ғуссага ботса одам – муҳаббатга суянгай,
Чорасиз қотса одам – муҳаббатга суянгай,
Мен кимга суянгайман, биринчи муҳаббатим,
Фақат эслаб ёнгайман, биринчи муҳаббатим.
Нидо бергил, қайдасан, шарпангга қулоқ тутдим,
Сирли тушлар кўриб мен бор дунёни унутдим,
Тонгда туриб номингга ушбу шеъримни битдим,
Дилдаги охим менинг, биринчи муҳаббатим,
Ёлғиз Оллоҳим менинг, биринчи муҳаббатим.
Абдулла Орипов,
Ўзбекистон Қаҳрамони,
Ўзбекистон Халқ шоири
Халқимизнинг ардоқли шоири Маҳмуд Тоир боғлар ўртасида дунёга келиб, вояга етган. Шароит шундай бўлганки, унга бу юртни куйлаб, шоир бўлмасликни иложи бўлмай қолган. Дўрмон қишлоғи ҳам ҳамма ёғлари боғу-роғ бўлиб, кишига ором беради, завқ беради, илҳом беради ва янги-янги истеъдодли қаламкашлар етишиб чиқишига замин бўлади. Шундай ижодкорлардан бири дўрмонлик Ғайрат Шералиевдир…
Яқинда унинг навбатдаги шеърлар тўплами нашрдан чиқди (ҒАЙРАТ ШЕРАЛИЕВ. БИР СЕВДИМКИ, НАРЁҒИ ЙЎҚ. Шеърлар. ТОШКЕНТ “MASHHUR – PRESS”. Нашриёти. 2024). Масъул муҳаррир: Шоди Отамурод, Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси аъзоси.
Тўплам муқаддимасида, шундай сўзлар бор: шоир Ғайрат Шералиевнинг ўта халқчил, юракка яқин шеърларин ўқир экансиз, инсон руҳиятининг гўзал манзараларини, туйғуларнинг ўзига хос ифодаларини кўрасиз. Айниқса, юморга бой шеърларда ҳам беғубор ҳаяжон, пишиқ фалсафа бор. Инсонни ўзига оҳанрабодай тортгувчи шеърларнинг ўз ритми, оҳанги, услуби борлиги туфайли бўлса керак. Кўпгина шеърлари таниқли санъаткорлар томонидан қўшиқ қилиб айтилмоқда.
Китобни ўқиб ўзбек шеъриятида ўз ўрнига, ўз овозига эга шоир шаклланганлигини англайсиз. Шоирннг орзу-армонлари, фикр-ўйлари қалбга ёрқин таассурот бағишлайди, ўқувчини яхлит мушоҳадага ундайди…
Китобни ўқиганлар албатта, унга муҳарририлик қилган таниқли севгишунос шоир Шоди Отамурод эканлигига эътибор беришади. Зеро, у севги-муҳаббат бобида ёзган нарсалари билан кўпчиликка таниш.
Унинг:
Болалик пайтларим эркин қуш эдим,
Болалик ҳам ўтди, бу бир туш, дедим.
Сени ўқисин деб ёзган бу шеърим,
Ишққа ишорадир, севгидан белги.
Диққатим тортади майсада шабнам,
Бедорлик қўлимга тутқазган қалам.
Ҳавасларим, бедорлигим ҳам
Ишққа ишорадир, севгидан белги.
Сутга чайилгандек икки кабутар,
Шивирлар, ўртада қандай гап ўтар.
Мактубларин ёзиб кўкка ўқитар…
Ишққа ишора бу, севгидан белги.
Унинг шу каби шеърлари мухлислари томондан севиб ўқилмоқда….
Ғ.Шералиевнинг тўплами севги-муҳаббат мавзусига бағишланган. Лекин мен китобни варақлар эканман, энг аввало “Дадамнинг ортидан эргашиб” шеъри эътиборимни тортди. Унда шундай сатрлар бор:
Ҳаргиз омад излаб юрмадим,
жойидадир, иззат, ҳурматим,
камол топдим,завол кўрмадим,
дадамнинг ортидан эргашиб.
Роббимдан ёлвориб сўрайман,
Фақат унга ўхшаб юрай ман,
Бир кун жаннатгача борай ман,
Дадамнинг ортидан эргашиб.
Отасини ҳурмат қилган фарзанд, ҳеч қачон кам бўлмайди. Шеърни ўқиб, шоирга “Отангга раҳмат!”дегим келди…
Севги-муҳаббат ҳақидаги шеърлар, баъзида ҳазил аралаш, лекин уларда бир дунё фалсафа, чин ҳиссиётлар ўз аксин топган.
Дил зангласа қайраб бўлмас,
Ҳар учраган Ғайрат бўлмас.
Чин севгисиз яйраб бўлмас,
Битта яримта билан., – дейди шоир. Дарҳақиқат “дил занги”ни кетказиш осон эмас…
Ўтар умрим карвонлари кўздан йироқ,
Олармикан жонимни бу йўлда фироқ?
Ўлиб кетар эдим аммо, лекин, бироқ,
Яшаш учун баҳонадир – менинг севгим.
Бу сатрлардан англаймизки, лирик қаҳрамонни ушлаб турган нарса, бу ягона куч – севги-муҳаббатдир.
Қуйидаги ҳазил ҳам ўзига тортади:
Китобда қолгандир ишқнинг таъсири,
Ҳаётда йўқ дилнинг бир мунтазири.
Огоҳ этар соғлиқ сақлаш вазири,
севиш –саломатлик учун хавфлидир.
Қуйидаги ҳазиллар ҳам замонавий:
Севгига арз битай десам,
Ижтимоий тармоғи йўқ.
Май ўрнига ичиб қасам,
маст бўлдимки, нарёғи йўқ.
Яна бир шеър
“Севги аъло ҳазратлари” деб аталган. Ундаги
Кимга совуқ-илиғи йўқ,
Меъёри йўқ, мийиғи йўқ,
Биз кўрмаган қилиғи йўқ,
Севги аъло ҳазратлари.
Гоҳ излайсан қучоқ очиб,
Гоҳо қутилмайсан қочиб,
Чидаймиз-да, амри –вожиб,
Севги аъло ҳазратлари.”,
– каби сатрлар ҳам ҳеч кимни бефарқ қолдирмайди.
Шоир ҳазиллашиб, ҳазиллашиб, вақти келиб жиддийлашади, ўйга ботади. Атоқли шоиримиз Абдулла Ориповниинг “Биринчи муҳаббатим” шеъри халқ орасида машҳур. Ғайрат Шералиев ҳам шу масалага оригинал ёндошади. У “Муҳаббатнинг биринчиси” шеърида ёзади:
Ҳаёт бошқа экан хаёл сурган билан,
Бошларимни деворларга урган билан,
Бу дунёда кўпни кўриб қўйган билан,
Муҳаббатнинг биринчиси бошқачадир.
Кўнглим ҳозир “кўнмоқ” сўзин йиғиндиси,
Юрагимдан кетмас ҳижрон қириндиси,
Биринчиси экан зотан – биринчиси,
Муҳаббатнинг биринчиси бошқачадир.
Ғайрат Шералиевнинг тўпламини ўқир эканман, ўзбек халқининг асл фарзанди, атоқли давлат ва жамоат арбоби, таниқли ёзувчи ва шоир, оташин публицист ва нотиқ, Ўзбекистонга чорак аср раҳбарлик қилган Шароф Рашидович Рашидовни эсладим… Маълумки, Шароф Рашидов мактабда ўқитувчилик қилган даврида 17 ёшли бўлган Ҳурсандой исмли қизга кўнгил қўяди. Иккинчи жаҳон урушидан ярадор бўлиб қайтгандан кейин, шу қизга уйланади ва улар бир умр меҳр-муҳаббат билан яшаб ўтишади. Ш.Рашидов севгилисига атаб, бир қанча шеърлар ёзадики, вақти келиб, уларни тўплаб, Ҳурсандой опанинг 100 йиллиги арафасида “Севгим билан ғолибман ҳар он!” номли тўплам чоп этилади ва уларнинг ўғлилари раҳматли Илҳом ака менга уни туҳфа қилдилар…
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Миромонович Мирзиёев Жиззах шаҳрида Шароф Рашидовнинг ҳайкали очилишига бағишланган тантанали тадбирда шундай деган эди:
“Шароф Рашидовнинг “Икки дил достони” деган гўзал асарини ҳаммамиз севиб ўқиганмиз. Менинг назаримда, чинакам севги ва садоқат достони бўлмиш бу асарда Шароф ака ва у кишиннг меҳрибон рафиқаси, оқила ва мунис ўзбек аёли Ҳурсандой опанинг ибратли ҳаёти ва тақдири мужассам бўлгандек туюлади.
Ҳақиқатдан ҳам, бу матонатли аёл умр бўйи Шароф Рашидов билан ҳамнафас бўлиб, ҳаётнинг барча синовларига бардош бериб, энг оғир дамларда ҳам умр йўлдошига содиқ бўлиб яшади. Бундай бебаҳо фазилатлари билан бу муштипар опамиз халқимиз ўртасида чинакам вафо ва садоқат тимсолига айланди.”
Давлатимиз раҳбарининг ушбу сўзларини эшитиб, иқрор бўламизки, Шароф Рашидов оддий инсонларга хос ҳаёт кечирган. У севги-муҳаббат билан яшаган. Муҳаббат уни ижодга, яратувчиликка илҳомлантирган…Чин севги-муҳаббат барчага насиб этсин!
Ғайрат Шералиевнинг шеърлар тўплами севги-муҳаббат, меҳр, садоқат, ватанпарварлик, халқпарварлик ҳиссиётларига тўла. Улар барчани Янги Ўзбекистонни қуриш ва III Ренессанс асосларини яратишда янада фаолроқ иштирок этишга даъват этишга хизмат қилади.
Носир Тоиров,
Ўзбекистон Журналистлар уюшмаси аъзоси
