Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг 2024 йилги Гепатит бўйича глобал ҳисоботига кўра, ушбу касаллик қурбонлари сони доимий равишда ўсиб бормоқда. Гепатит юқумли касалликлар орасида ўлим ҳолатлари сони бўйича дунёда иккинчи ўринда туради ва йилига 1,3 миллион инсон шу хасталикдан кўз юмади, бу кўрсаткич сил касаллигидан ўлим ҳолатлари билан бир хил. Бу ҳақда Соғлиқни сақлаш вазирлиги Матбуот хизмати хабар бермоқда.
Бутунжаҳон гепатит саммитида тақдим этилган ушбу ҳисоботда диагностика ва даволашнинг яхшиланиши, тиббий маҳсулотларнинг арзонлашганига қарамай, касалликни тест қилиш ва даволаш қамрови ортмаётгани таъкидланган. Аммо, агар ҳозирдан тезкор чоралар кўрилса, ЖССТнинг 2030 йилгача гепатитни йўқ қилиш мақсадига эришиш мумкин бўлади.
187 мамлакатдан олинган янги маълумотлар шуни кўрсатадики, вирусли гепатитдан ўлимнинг тахминий сони 2019 йилдаги 1,1 миллиондан 2022 йилда 1,3 миллионга кўпайган, уларнинг 83 фоизига гепатит В ва 17 фоизига гепатит С сабаб бўлган. Дунё бўйлаб ҳар куни В ва С гепатитларидан 3500 нафар киши вафот этади.
“Ушбу ҳисобот хавотирли манзарани акс эттиради: гепатит инфекцияларининг олдини олиш бўйича глобал ютуқларга қарамай, улардан ўлим ҳолатлари кўпаймоқда, чунки гепатит билан касалланган жуда кам одамлар ташхисдан ўтади ва даволанади, — деди ЖССТ Бош директори Тедрос Гебрейесус. — Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти бу тенденцияни бартараф этиш ва ҳаётни сақлаб қолиш учун мамлакатларда мавжуд бўлган арзон нархлардаги барча воситалардан фойдаланишни қўллаб-қувватлашга интилмоқда”.
ЖССТнинг янгиланган ҳисоб-китобларига кўра, 2022 йилда гепатит В билан касалланганлар 254 миллион ва гепатит С дан азият чеккувчилар эса 50 миллион нафарни ташкил қилади. Гепатит В ва С сурункали инфекциялари билан касалланганларнинг ярмини 30-54 ёшдаги одамлар, 12 фоизини эса 18 ёшгача бўлганлар ташкил қилади. Хасталанганларнинг 58 фоизи эркаклар.
Касаллик тарқалишининг янги ҳисоб-китоблари 2019 йилга нисбатан унинг бироз пасайганлигини кўрсатмоқда, аммо вирусли гепатитнинг умумий тарқалиши юқорилигича қолмоқда. 2019 йилда 2,5 миллион, 2022 йилда 2,2 миллион янги зарарланиш ҳолатлари қайд этилган.
Жумладан, 1,2 миллион гепатит В билан ва деярли 1 миллион гепатит С билан янги зарарланиш ҳолатлари аниқланган. Ҳар куни 6 минг нафардан ортиқ инсон вирусли гепатит билан касалланади.
Қайта кўриб чиқилган ҳисоб-китоблар касаллик тарқалиши бўйича миллий тадқиқотларнинг кенгайтирилган маълумотлари асосида олинган. Улар, шунингдек, эмлаш ва хавфсиз инъекция каби профилактика чоралари ҳамда С гепатитини даволаш кўламининг кенгайиши касалланишнинг пасайишига хизмат қилганини кўрсатади.
Энергетика вазирлиги, “Ҳудудий электр тармоқлари” АЖ ва “Ҳудудгазтаъминот” АЖ томонидан электр энергияси ҳамда табиий газни ҳисобга олиш ва назорат қилишнинг автоматлаштирилган тизими марказлари (АСКУЭ ҳамда АСКУГ)га пресс-тур ташкил қилинди.
Хабарингиз бор, 1 майдан бошлаб аҳоли истеъмолчилари мамлакатимиз тарихида биринчи марта энергоресурслар учун ижтимоий норма асосида табақалаштирилган тартибда ҳақ тўлай бошлашади ва буни “ақлли” ҳисоблагичлар амалга оширади.
Хўш, мазкур ҳисоблагичлар қанчалар “ақлли”? Эртага тизимда янгиланишлар қўлланилгач, бу борада аҳолига қандайдир муаммолар туғилмайдими? Ўсувчан табақалаштирилган тарифни аниқлашда қайси дастурлар асосида маиший истеъмолчиларнинг кундалик харажати ажратиб олинади? Аҳоли учун тизим ташкилотлари веб-сайтларида бу борада қанақа қулайликлар яратилмоқда? Пресс-тур иштирокчилари ушбу марказларга ташрифлари чоғида бу ҳақда тажрибали мутахассислардан батафсил маълумот олдилар.
Пресс-турда иштирокчиларни “Бугун шахсий ҳисоб рақамига пул тўлаб қўйган истеъмолчи 1 майдан эътиборан тўловни автоматик равишда электр энергияси учун 450 сўмдан, табиий газ учун эса 650 сўмдан қиладими ёки эски тариф бўйича – 295 сўм ҳамда 380 сўмдан тўлайдими?” деган савол кўпроқ қизиқтирди.
Мутахассисларнинг айтишича, Вазирлар Маҳкамасининг 2018 йил 12 январь куни имзоланган 22-сонли қарори асосида қабул қилинган “Электр энергиясидан фойдаланиш қоидалари”нинг 116-бандида белгиланган “Маиший истеъмолчи ўз хоҳишига кўра, 2 ойдан кўп бўлмаган муддат учун электр энергиясидан фойдаланиш ҳақини олдиндан тўлаб қўйиши мумкин ва бунда тариф ўзгарса ҳам қиймат қайта ҳисоб-китоб қилинмайди” ҳамда юқоридаги қарор асосида қабул қилинган “Табиий газдан фойдаланиш қоидалари”нинг 102-бандида кўзда тутилган “Тарифлар ўзгарган ҳолларда табиий газ ҳажми учун аванс тариқасида тўловни амалга оширган истеъмолчи икки ойдан ортиқ бўлмаган муддатга қўшимча тўловларни амалга оширишдан озод қилинади”, деган қоидаларга биноан, 1 майга қадар тўлов қилган ҳақдор абонентларга 2 ой муддат мобайнида эски тариф қоидалари амал қилади, деб жавоб бердилар.
Масалан, сиз электр энергияси учун 30 апрель санасида 1 миллион 100 минг сўм тўлаб қўйсангиз ва май ойида 1 000 кВт·соат электр энергияси ёқсангиз, сизнинг шахсий ҳисоб рақамингиздан 200 кВт·соат учун 59 минг сўм (295 сўмдан), 800 кВт·соат учун эса 472 минг сўм (590 сўмдан), жами 531 минг сўм ечиб олинади. Июнь ойида худди шу тартиб давом этади.
1 июль ҳолатига 38 минг сўм пул билан ўтасиз ҳамда шу кундан эътиборан 1 кВт·соат учун сиздан 450 сўм ечиб олина бошлайди.
Аммо қарздор ёки май ойининг бошидаёқ шахсий ҳисоб рақамида маблағи тугаб, янги тўловни амалга оширишга мажбур бўлган абонентлар учун тариф ўзгаради ҳамда улар янги тўлов билан тегишли равишда 450/650 – 1000/1500 сўмдан ҳақ тўлашни бошлайдилар.
Шу билан бирга, пресс-турда “АСКУЭ” ва “АСКУГ” тизимларининг самараси, электр энергияси, табиий ҳамда суюлтирилган газ таъминотини рақамлаштириш жараёнлари, фуқаролар мурожаатлари билан ишлаш борасида йўлга қўйилган юмушлар, истеъмолчилар учун яратилган қулайликлар ва соҳадаги бошқа янгиликлар борасида маълумотлар берилди.
ФАО Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги ва “Замин” фонди билан ҳамкорликда Фарғонада иссиқхона хўжалиги бўйича тренинг ўтказди.
Фарғонада иссиқхоначиликнинг энг ёш ишқибозлари – эко-мактаб ўқувчилари ҳамда уларнинг ўқитувчилари учун етакчи халқаро ва миллий экспертлар иштирокида тренинг бўлиб ўтди. Машғулотлар БМТнинг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти (ФАО), Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги ҳамда “Замин” халқаро жамоат фонди ҳамкорлигида “Еcо-schools Uzbekistan” дастурининг иштирокчи-мактаблари учун “Ёш фермер” қўшма лойиҳаси доирасида ташкил этилди.
Лойиҳа болаларда табиатга ғамхўрлик қилиш туйғуларини шакллантириб, глобал экологик муаммолар ва уларни шахс сифатида ҳал қилиш имкониятлари тўғрисидаги тушунчаларни шакллантиради.
Эко-мактаблар ҳудудларида қурилган ва махсус жиҳозланган иссиқхоналарда олиб борилган машғулотлар экологик таълим усулларидан бири бўлди. Болалар ўсимликларга ғамхўрлик қилишни, ўз қўллари билан турли хил экинларни етиштиришни ўрганадилар ва шу билан табиий ресурсларнинг қадрини ва улардан оқилона фойдаланиш зарурлигини англайдилар. Аввалроқ, ФАОнинг “Марказий Осиё ва Туркиянинг қурғоқчил ва шўрланган қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариш ландшафтларида табиий ресурсларни комплекс бошқариш” (CACILM-2) минтақавий лойиҳаси томонидан 22 та шундай иссиқхона республикадаги ихтисослаштирилган мактаблар ва эко-мактабларига берилган эди. Кейинчалик Замин фонди томонидан молиялаштириш асосида яна 18 та иссиқхона қурилди.
Фарғонада бўлиб ўтган тренинг ҳам иссиқхоналарда экин етиштиришнинг янги усул ва технологияларини жорий этиётган CACILM-2 лойиҳаси ва ФАОнинг яна бир – “Келажак авлод учун ақлли қишлоқ хўжалиги” лойиҳаси кўмагида ташкил этилди. ФАОнинг ушбу иккала лойиҳаси ҳам Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги билан ҳамкорликда амалга оширилмоқда. Тренингда мамлакатимизнинг турли ҳудудларида жойлашган 18 та эко-мактаб ўқувчилари ва ўқитувчилари иштирок этишди.
“Атроф-муҳит ҳолатини яхшилаш — ФАОнинг 2022-2031 йилларга мўлжалланган стратегик доиравий дастурига киритилган глобал миқёсдаги тўртта яшхилаш йўналишидан биридир. Бу соҳа иқлим ўзгаришига қарши курашиш, экотизимларни муҳофаза қилиш, табиий ресурслардан оқилона фойдаланиш, масъулиятли истеъмол ва бошқа кўп масалаларни ўз ичига олади. Биз эса экологик масъулиятли ёш авлодни тарбиялашга ҳисса қўшаётганимиздан мамнунмиз”, — деди ФАОнинг Ўзбекистондаги вакили ўринбосари Шерзод Умаров.
Машғулотлар давомида ФАОнинг халқаро эксперти Гуидо Сантини иштирокчиларга “Келажак авлод учун ақлли қишлоқ хўжалиги” лойиҳаси доирасида Ўзбекистонда амалга оширилган ишлар ҳақидаги тақдимот қилиб, янги технологияларни жорий этиш Фарғона водийсида қишлоқ хўжалиги экинлари ҳосилдорлигини ошириш билан биргаликда минтақада экологик тоза қишлоқ хўжалигини қўллаб-қувватлаш, қишлоқ аҳолисининг даромадларини сезиларли даражада кўпайтириш имконини бергани ҳақида гапирди.
Мавзуни иссиқхонада сабзавот етиштириш бўйича катта агроном, ФАО мутахассиси Хайрулло Эсонов давом эттириб, мактаб ўқувчиларига иссиқхона хўжалиги асослари тўғрисида тушунча берди. Иссиқхона экинларини самарали суғориш, иссиқхона шароитида иқлим назорати ҳамда соғлом ва сифатли маҳсулот етиштириш имконини берувчи кимёвий пестицидлардан минимал фойдаланган ҳолда зараркунандаларга қарши комплекс курашиш масалаларига алоҳида эътибор қаратилди.
Ўқув дастурига ФАОнинг «Келажак авлод учун ақлли қишлоқ хўжалиги» лойиҳасини амалга ошириш жараёнида такомиллаштирилган иссиқхоналар жойлашган Фарғона вилоятининг Фарғона тумани Дўстлик ва Новкент маҳаллаларидаги иккита хонадонга ташрифлар киритилган. Қишлоқ ҳонадонларига ташриф давомида замонавий ва янги жиҳозланган иссиқхоналарни бориб кўрган мактаб ўқувчилари аввалроқ мутахассислар томонидан ўқув жараёнида айтиб ўтилган иссиқхона хўжалигини юритишнинг янги усуллари самарадорлигини ўз кўзлари билан кўриб, баҳо бердилар. Ўқувчилар қишлоқ аҳли билан дилдан суҳбатлашиб, ўзларининг барча саволларига жавоб олишди. Шу билан тадбир ўз ниҳоясига етди ва ёш иштирокчилар нафақат янги билимларга эга бўлишди, балки озиқ-овқат маҳсулотларини ишлаб чиқариш қанча вақт ва меҳнат талаб қилишини ҳамда атроф-муҳитга ғамхўрлик қилиш ва табиий ресурслардан оқилона фойдаланиш қанчалик муҳимлигини тушунишди.
Тошкент вилояти Экология бошқармаси Оҳангарон туман бўлими инспекторлари томонидан назорат тадбирлари ўтказилди. Бу ҳақда Тошкент вилояти Экология бошқармаси матбуот хизмати хабар берди.
Рейд давомида Оҳангарон тумани Четсув МФЙ тоғли ҳудудида фуқаро I.E. томонидан Қизил китобга киритилган 2 дона тоғ лоласини узиб табиатга зарар етказганлиги аниқланган.
«Ушбу ҳолат учун ҳуқуқбузарга нисбатан МЖтКнинг тегишли моддаларига асосан маъмурий баённома расмийлаштирилди ва 1 млн 700 минг сўм табиатга етказилган зарар чораси қўлланилди», дейилади бошқарма хабарда.
6-BYD Тошкент халқаро марафони арафасида, Ўзбекистон Миллий олимпия қўмитасининг анжуманлар залида журналистларнинг Марказий Осиёда ўтказиладиган энг йирик халқаро спорт тадбирларидан бирига тайёргарлик кўришга бағишланган марафон ташкилий қўмитаси а’золари билан учрашуви бўлиб ўтди.
21-апрел куни Тошкент шаҳри 45 давлатдан 5 мингга яқин ҳаваскор югурувчи ва профессионал спортчиларни қабул қилади. Мана кетма-кет 6 йилдирки Тошкент халқаро марафони 720 миллион сўмлик марафоннинг рекорд даражадасиги соврини учун курашиб келаётган яқин хорижий давлатларнинг энг яхши ва иқтидорли югурувчиларни бирлаштириб келмоқда. Шунингдек, марафон тарихида биринчи марта эркаклар ва аёллар ўртасида курс рекордини ўрнатиш учун қўшимча тўловлар тақдим этилади – марафон масофаси учун 15 миллион сўм ва ярим марафон масофаси учун 10 миллион сўм.
6-BYD Тошкент халқаро марафони дастурига 4 та масофа: 3 ва 10 км оммавий югуриш мусобакаси, 21 км ярим марафон ва 42 км марафон масофаси киритилган. 20 апрел куни Ўзбекистон енгил атлетика федерацияси ҳудудида 7 ёшдан 70 ёшгача бўлган иштирокчиларни жамлаган 300 дан ортиқ киши иштирок этган Кидс рун ва Шимолий юриш пойгалари бўлиб ўтди. Мусобақага имконияти чекланган югурувчилар ҳам қўшилди.
6 — Тошкент халқаро марафонининг титул ҳамкори BYD Ўзбекистон ярим марафон ва марафон чемпионати дастури доирасида Ўзбекистоннинг энг яхши спортчиларини тақдирлаш учун 2 та автомобил тақдим этади.
Марафон ташкилотчилари: Тошкент шаҳар ҳокимлиги, Ўзбекистон Республикаси Спорт вазирлиги, Олий та’лим, фан ва инновациялар вазирлиги, “Ўзбекнефтгаз” АЖ, Миллий олимпия қўмитаси, Ўзбекистон Мудофаа вазирлиги, Ички ишлар вазирлиги, Ёшлар ишлари агентлиги, Касаба уюшмалари федерацияси, Фавқулодда вазиятлар вазирлиги, Ўзбекистон Енгил атлетика федерацияси.
Спорт тадбирининг координатори сифатида Ўзбекистон Республикаси енгил атлетика Федерацияси Марказий Осиё енгил атлетика ассоциацияси билан биргаликда олтинчи марта иштирок этмоқда.
“Тошкент марафонини ташкил этиш бошланишида энг машхур масофалардан бири 3 км масофага югуриш эди. Бу деярли ҳамма учун осон ва етиб бориши мумкин бўлган масофа, ўртиқча чекловларсиз”, деди Федерация Бош котиби Камолиддин Рўзамуҳамедов, “Бугун 6-BYD Тошкент халқаро марафонида 10 км масофадаги слотлар сони деярли 3 км га тенг. Бу Ўзбекистонда оммавий спорт ривожининг ажойиб кўрсаткичидир. Югуриш нафақат завқ бағишлайди, балки соғлиқ учун ҳам фойда келтиради. Иштирокчилар қийинчиликни қабул қиладилар ва янада узоқроқ масофаларни ҳам муваффақиятли босиб ўтишади».
Матбуот анжуманида Тошкент марафони нафақат Ўзбекистонда, балки ундан ташқарида ҳам – Қозоғистон, Қирғизистон, Тожикистон ва Туркманистонда ҳам югуриш ва соғлом турмуш тарзини тарғиб этувчи муҳим халқаро майдон эканлтги алоҳида та’кидланди. Ҳар йили Тошкентга ушбу мамлакатлардан югуриш клублари делегациялари келиб, спорт фаолияти ва соғлом турмуш тарзини қўллаб-қувватлаш борасида са’й-ҳаракатлар ҳамжиҳатлигини намойиш этадилар.
Марафон спорт мусобақаларининг Бутунжаҳон атлетика тақвимига киритилган ва Wорлд Атҳлетиc Лабел расмий мақомига эга. Тошкент халқаро марафони трассаси Халқаро марафонлар ва пойгалар ассоциацияси (АИМС) томонидан сертификатланган. Тадбирда халқаро талабларга мувофиқ нуфузли югуриш мусобақасини ташкил этиш ва ўтказишни баҳолаш учун хорижий техник delegate Norrie Williamson иштирок этади. Олимпия ўйинлари учун белгиланган меъёрни кўрсатган спортчилар Париж-2024 ўйинлаига йўлланма оладилар. Марафон халқаро допинг ходимлари иштирокида антидопинг назоратининг қатъий назорати остида ўтказилади.
Тошкент марафонининг корпоратив корхона ва ташкилотлар ўртасидаги нуфузи тобора оммалашиб бормоқда. Марафонда Ўзбекистоннинг 70 дан ортиқ йирик компания ва ташкилотлари, ННТ ва олий ўқув юртлари корпоратив жамоа сифатида иштирок этиш учун ариза топширишди. Murad Buildings, Астана Моторс, “Шаяна Фарм” МЧЖ, Пуре Милкй, ТБC, Капиталбанк, Тенге Банк, Ипак Йўли Банк, Ўзбекистон Миллий банки банклари, Wебстер, Амитй, Инҳа университетлари, “Навоиязот” АК, Олмалиқ кон-металлургия комбинати, “Заковат” интеллектуал клуби ва бошқалар шулар жумласидандир.
Бу йилги марафоннинг ҳамкорлари сифатида “Ҳаят” тиббиёт маркази, сут маҳсулотлари ишлаб чиқарувчиси “Каллеҳ” ҳамда РГ компаниясининг “А’СУ” ичимлик суви ишлаб чиқарувчиси иштирок этди.
Спорт тадбирини ташкил этишда 200 га яқин кўнгиллилар жалб этилган. Марафон куни улар очилиш ва тақдирлаш маросимларида қатнашадилар, трассада тартибни сақлайдилар ва пойга давомида иштирокчиларни қўллаб-қувватлайдилар.
Ҳаваскор спорт турлари бўйича етакчиларни рағбатлантириш ва қўллаб-қувватлаш мақсадида Енгил атлетика федерацияси 42 км масофани 6 соатда босиб ўтган ҳар бир марафон иштирокчисига ИИИ катталар спорт тоифасини беришни таклиф қилди. Ушбу таклиф барча иштирокчиларга, уларнинг профессионал спортчи ёки ҳаваскор мақомида эканлигидан қат’и назар, амал қилади. Таъкидланганидек, оммавий спорт билан фаол шуғулланаётган ишқибозлар югуриш билан шуғулланаётган ёшларга ўрнак бўлиб, жамиятда соғлом турмуш тарзини қарор топтиришга салмоқли ҳисса қўшмоқдалар.
21-апрел куни халқаро энг сара югурувчилар ва халқаро марафон ғолиблари бўлган югурувчилар марафоннинг биринчи қаторига чиқадилар: Екатерина Тунгускова, Иля Тяпкин, Анна Ковалёва, Ринас Ахмадеев, Андрей Петров, Мария Коробицкая, Марина Хмелевская, Катерина Василченко, Винсент Кимутаи Боит, Шоҳрух Давлатов ва бошқалар.
6-BYD Ташкент халқаро марафони анъанавий тарзда “Ҳумо Арена”нинг старт ва финиш майдончаси ўтказилади.
Тадбир аҳолида Ватан ҳимоячиларига нисбатан фахр ва ифтихор туйғуларини ошириш, ёшларни ҳарбий-ватанпарварлик руҳида тарбиялаш мақсадида ташкил этилмоқда.
Қуролли Кучлар академияси (Мустақиллик кўчаси) – Амир Темур хиёбони – Республика травматология ва ортопедия илмий тадқиқот институти (Темирйўлчилар кўчаси) – Тошкент марказий ЭКО боғи («ЭКО» парк, Махтумқули кўчаси) – Тошкент Марказий боғи (Ҳамидулла Орипов кўчаси) – Қуролли Кучлар академияси йўналиши бўйлаб ҳаракатланиш давомида ҳарбий хизматчиларнинг бўлинма таркибида, оркестр садолари остида, саф қўшиқларини ижро қилган ҳолда тантанали пиёда юриши режалаштирилган.
Амир Темур хиёбони ҳамда Республика травматология ва ортопедия илмий тадқиқот институти ҳудуди майдонида ҳарбий хизматчиларнинг қўл жанги ва Фахрий қоровул жамоасининг кўргазмали чиқишлари, бўлинманинг жанговар чақириғи, ҳарбий оркестрнинг дефиле намойишлари ижро этилади.
Ҳарбий бўлинмаларнинг тантанали равишдаги пиёда юриши 20 апрель куни соат 12:00 да Қуролли Кучлар академияси асосий дарвозасидан бошланади.
ИВ Жиноят кодексга озодликдан маҳрум этилган шахсларга уларнинг яқинлари билан суҳбатлашишга доир ўзгартиришлар киритилиши тўғрисидаги қонун лойиҳасини муҳокамага қўйди.
Ички ишлар вазирлигининг “Жазони ижро этиш муассасаларида жазо муддатини ўтаётган маҳкумларнинг видеоучрашув орқали онлайн учрашиш имкониятлари такомиллаштирилаётгани муносабати билан Жиноят-ижроия кодексига ўзгартиришлар киритиш тўғрисида”ги қонун лойиҳаси муҳокамага қўйилди.
Қонун билан қуйидагилар белгиланмоқда:
— Жазони ижро этиш муассасалари хусусиятини инобатга олган ҳолда озодликдан маҳрум этилган шахсларнинг масофали видеоучрашувга бўлган ҳуқуқини таъминлаш;
— Жазони ижро этиш муассасаларида жазо муддатини ўтаётган шахсларнинг оила ва жамиятдан узилиб қолиши олдини олиш, уларнинг қонунга итоаткор хулқ-атворини рағбатлантириш орқали келгусида қайта жиноят содир этилишини кескин камайтириш;
— Жазони ижро этиш муассасаларида жазо муддатини ўтаётган маҳкумларнинг ҳуқуқларини халқаро нормаларга мувофиқлаштириш.
Қайд этилишича, умумий, қаттиқ, махсус тартибли колонияларда, тарбия колонияларида, турмаларда ва маҳкумлар учун ихтисослашган касалхоналарда жазони ўтаётган маҳкумларнинг масофали видеоучрашувлари ёки телефон орқали сўзлашувлари муассаса маъмурияти назорати остида ўтказилади ҳамда уларнинг ҳақи маҳкумнинг шахсий ҳисобварағидан тўланади.
Масофали видеоучрашув ёки телефон орқали сўзлашувлар миқдори жазони ижро этиш муассасасининг тартиб турига ҳамда маҳкум сақланаётган шароитга қараб белгиланади. Маҳкумнинг илтимосига кўра, маҳкум жазони ижро этиш муассасасига етиб келгандан кейин, шунингдек алоҳида ҳолларда унга қўшимча равишда масофали видеоучрашув ёки телефон орқали сўзлашувга рухсат этилиши мумкин.
Интизомий бўлинмаларда сақланаётган маҳкумларга фақат алоҳида ҳолларда масофали видеоучрашув ёки телефон орқали сўзлашувга рухсат этилиши мумкин.
Озодликдан маҳрум этиш жойларида сақланаётган маҳкумларнинг масофали видеоучрашув ёки телефон орқали ўзаро сўзлашувлари тақиқланади.
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг топшириқларига мувофиқ Қозоғистон Республикасида юз берган сув тошқинлари оқибатида зарар кўрган аҳолига инсонпарварлик ёрдами юборилди.
Инсонпарварлик ёрдами юкини шакллантириш ҳамда белгиланган манзилга етказиб бериш билан боғлиқ ташкилий масалаларга қаратилган Вазирлар Маҳкамасининг фармойиши қабул қилинди.
Инсонпарварлик ёрдами юкини Ўзбекистон Республикаси Президентининг маслаҳатчиси Т.Худайбергенов бошчилигидаги ишчи гуруҳ Қозоғистон Республикасига етказиб беради.
15 та катта юк ҳажмли автоуловлардаги инсонпарварлик ёрдамида озиқ-овқат маҳсулотлари, аёллар, болалар ва эркаклар уст-бош кийим-кечаклари, кўрпача, ёпинғич, ёстиқлар, гигиеник воситалар, махсус қурилмали чодирлар, резина қайиқ тўпламлари ва бошқа зарур маҳсулотлар ўрин олган.
Марғилонда илк бор ташкил этилган инклюзив ижодий фестивалда Қарши, Тошкент, Андижон, Нукус ва Марғилондаги «Zamin Creative» студияларининг янги иштирокчилари ва битирувчилари қатнашди.
Фестиваль ёшларга биргаликда ижодий лойиҳаларни амалга ошириш учун ажойиб имконият бўлди. Медиа йўналишида иштирокчилар дунёга машҳур риштонлик кулол Алишер Назиров ва Ёдгорлик ипак матолари фабрикаси билан ҳамкорликда «Нигоҳ» кўргазмасини тайёрлади. Ёш актёрлар ўзларининг саҳна кўринишларида дарахтлар кесилиши ва денгизлар қуриши каби муҳим экологик мавзуларни кўтардилар. Ёш дизайнерлар «биргаликда, бир бутун бўлиш» ғоясини асос қилиб, миллий қуроқ усули, яъни майда парчалардан бир бутун буюм яратиш анъанаси орқали инсоннинг табиатга меҳрибон муносабатини очиб бердилар.
Зироат Мирзиёева болаларни фестиваль муваффақиятли якунлангани билан табриклади, ижодига муваффақиятлар, ўз салоҳиятини рўёбга чиқариш сари йўлда тўлиқ эркинлик, шодлик ва илҳом тилади.
Айни кунларда Доминика Республикасининг Пунта Кана шаҳрида Халқаро Нотариуслар Иттифоқининг навбатдаги йиғилиши бўлиб ўтмоқда.
Мазкур йиғилишда Халқаро нотариуслар иттифоқи Президенти Лионел Галлиез, ХНИ Бошқаруви аъзолари, минтақавий комиссиялар президентлари, шу жумладан, ХНИнинг Осиё ишлари комиссияси Президенти — Ўзбекистон Нотариал палатаси раиси Дилшод Ашуров иштирок этмоқда.
Мазкур нуфузли халқаро тадбирда Д.Ашуров тақдимот қилди ва тадбир иштирокчиларини Янги Ўзбекистоннинг нотариатининг тизими ва соҳада олиб борилган ислоҳотлар билан таништирди. Халқаро тадбир доирасида Ўзбекистон ва Доминика нотариат тизимлари ўртасида муносабатни янада мустаҳкамлаш мақсадида икки давлатнинг нотариат тизими раҳбарлари томонидан ўзаро ҳамкорлик меморандуми имзоланиши кутилмоқда.
Айтиш жоизки, Ўзбекистон нотариати соҳасида олиб борилаётган ислоҳотлар халқаро майдонда эътироф этилмоқда, ХНИга аъзоликка номзод давлатлар нотариат тизимларида Ўзбекистон тажрибаси оммалаштирилмоқда.
Эслатиб ўтамиз, Халқаро Нотариуслар Иттифоқи (UINL-Union Internacional del Notariado Latino) 1948 йил 2 октябрь куни Аргентинанинг Буэнос-Айресс шаҳрида ташкил топган бўлиб, барча беш қитъадан жами 91 мамлакат нотариусларни бирлаштирувчи халқаро ташкилот ҳисобланади.
Ушбу нодавлат ташкилотнинг асосий вазифаси – бутун дунё бўйлаб лотин нотариати тизими асосий тамойилларини, нотариал функциялар ва фаолиятни тарғиб қилиш, мувофиқлаштириш ва ривожлантиришдан иборатдир.
Ўзбекистон Нотариал палатаси 2021 йил 3 декабрь куни Халқаро Нотариуслар Иттифоқининг 91-аъзоси ҳисобланади.
Тошкент вилояти, Юқоричирчиқ тумани ҳудудидан оқиб ўтувчи Чирчиқ дарёсида шағал маҳсулотини ноқонуний қазиб олиб кетилаётганлиги аниқланди. Бу ҳақда Экология вазирлиги матбуот хизмати хабар берди.
Экология, атроф-муҳит ва иқлим ўзгариши вазирлиги томонидан рейд ўтказилган.
Рейд давомида дарёнинг муҳофаза минтақасидан 1 дона юкловчи ва 2 дона “МАН” русумли юк ташувчи транспорт воситалари ёрдамида шағал маҳсулотини ноқонуний қазиб олиб кетилаётганлиги аниқланган.
Суриштирув давомида қум-шағал “Шарқ нефтгаз бизнес” МЧЖ раҳбари О. К. томонидан қаздирилганлиги маълум бўлди. Ҳолат юзасидан тегишли далолатнома расмийлаштирилиб, ҳайдовчилар ва МЧЖ раҳбаридан тушунтириш хатлари олинди. Шунингдек, иккита юк машинаси ҳамда экскаватор жарима майдонига жойлаштирилган.
Шағал маҳсулоти қазилган жойда олиб борилган ўлчов натижасида табиатга етказилган зарар 6 миллиард 635 миллион 894 минг 160 сўмни ташкил қилди. Ҳолат натижасида Ўзбекистон Республикасининг “Табиатни муҳофаза қилиш тўғрисида”ги қонуни 18-моддаси ҳамда “Ер ости бойликлари тўғрисида”ги қонуннинг 18-моддаси талаблари бузилган.
Ҳолатга ҳуқуқий баҳо бериш ва айбдорларга нисбатан қонуний чора кўришни таъминлаш мақсадида тегишли ҳужжатлар Бош прокуратурага юборилган.
Ўзбекистон Президентининг Тожикистонга давлат ташрифи доирасида мамлакатимизнинг Душанбе шаҳридаги элчихонаси янги биносининг тантанали очилиш маросими бўлиб ўтди.
Давлат раҳбарлари рамзий тасмани кесиб, Ўзбекистон дипломатик ваколатхонаси биносини очиб бердилар. Икки мамлакат давлат мадҳиялари янгради.
Президентлар элчихона биносида дипломатлар учун яратилган шароитлар билан танишдилар.
Элчихонада мамлакатларимиз ўртасидаги кўп қиррали стратегик шериклик ва иттифоқчилик муносабатларини янада ривожлантиришга қаратилган ишларни самарали ташкил этиш учун барча шароитлар яратилган.Шавкат Мирзиёев ва Эмомали Раҳмон элчихона Фахрий меҳмонлар китобига ўз тилакларини ёзиб қолдирдилар.
Шавкат Мирзиёев Тожикистонга давлат ташрифи доирасида 19 апрель куни ушбу мамлакат Олий Мажлиси Намояндагон мажлиси Раиси Маҳмадтоир Зоир билан учрашув ўтказди.
Учрашувда Ўзбекистон билан Тожикистон ўртасидаги кўп қиррали стратегик шериклик ва иттифоқчилик муносабатларида бугун юксак даражага эришилгани мамнуният билан қайд этилди.
Парламентлараро алмашинувни янада фаоллаштириш, кооперация лойиҳалари ва маданий-гуманитар дастурларни қўллаб-қувватлаш ва илгари суриш учун соҳавий қўмиталар ва ҳудудий кенгашлар даражасида самарали алоқаларни кенгайтириш масалалари муҳокама қилинди.
Қабул қилинган ҳужжатларни хатловдан ўтказиш ҳамда олий даражадаги келишувларнинг ўз вақтида рўёбга чиқарилиши устидан парламент назоратини амалга оширишда икки мамлакат депутатларининг муҳим роли қайд этилди.
Фарғонадаги «M. C. I.» МЧЖдан давлат фойдасига 5.193.981.350 сўм давлат божини ундириш тўғрисидаги суд қарорининг ижро ҳужжати Ўзбекистон туман МИБ бўлими томонидан амалга оширилмоқда.
Қарздор бир неча бор огоҳлантирилган бўлсада, қарзини тўламаган. Натижада унга тегишли «TOYOTA LANDCRUISER» русумли автотранспорт воситаси хатланган.
Машинанинг дастлабки баҳоси 148 млн сўм қийматда онлайн аукцион савдосига чиқарилган ва аукцион савдоларида 226 млн сўмга сотилди.
«M. C. I.» МЧЖ нинг қолган мулклари ҳам сотилиш арафасида. Аукциондан тушган маблағлар қарздорликни қоплаш учун йўналтирилиши юзасидан ижро ҳаракатлари олиб борилмоқда.
Макроиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти (МҲТИ) экспертлари 2017-2023 йилларда Ўзбекистонда соғлиқни сақлаш соҳасида амалга оширилган ислоҳотларнинг асосий натижаларини таҳлил қилди.
2017-2023 йилларда давлат бюджетидан соғлиқни сақлаш тизими учун ажратилаётган маблағлар қарийб 3,9 баробар ошди. Агар харажатлар 2017-йилда 7330 миллиард сўмни ташкил этган бўлса, 2023-йилда 28 426 миллиард сўмга етди ва давлат бюджети харажатларидаги улуши 22 фоизни ташкил қилди.
Соғлиқни сақлаш ва ижтимоий хизматлар соҳасида фаолият юритаётган давлат тасарруфидаги корхона ва ташкилотларнинг умумий сони 2017-йилдагига нисбатан 1,9 баробар ошди ва 11031 тага етди.
Фаолият юритаётган давлат амбулатория-поликлиника муассасалари сони 2696 тани ташкил этади. Улар бир сменада 354738 қатнов қувватига эга. Ҳар 10 000 кишига 98,5 қатнов тўғри келади.
Давлат тасарруфидаги шифохоналар сони 573 тага етди. Уларда 124101 та ўрин мавжуд. Ҳар 10 000 кишига 33,7 қатнов тўғри келади. Бир бемор ўртача 6,3 кун ичида даволаниб чиқади.
Соҳанинг мутахассислар билан таъминланиш даражаси яхшиланиб бормоқда. Бугун ҳар 10 000 кишига 22,3 нафар шифокор ва 99,4 нафар ўрта тиббиёт ходими тўғри келади.
Ўзбекистонда тиббиёт туризмининг ривожланиши соғлиқни сақлаш соҳасида амалга оширилаётган ислоҳотларнинг сезиларли натижаси бўлди. Агар 2017-йилда Ўзбекистонга даволаниш мақсадида келган сайёҳлар сони 28,7 минг нафарни ташкил этган бўлса, 2023-йилда бу кўрсаткич 63,3 минг нафарга етди.
Соғлиқни сақлаш тизимини рақамлаштириш доирасида мамлакатимизда вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик варақаларини электрон шаклда расмийлаштириш йўлга қўйилди. Сирдарё вилояти ва Тошкент шаҳрида давлат тиббий суғурта тизими жорий этилди.
Аҳоли саломатлигини таъминлаш мақсадида «Ўзбекистон — 2030» стратегиясида бир қатор чора-тадбирлар белгиланган. Жумладан: ➖ тиббий суғурта тизими билан аҳолини 100 фоиз қамраб олиш; ➖ 2023–2025 йилларда “Электрон рецепт” (реимбурсация) тизимини жорий этиш; ➖ санаторийларга йўлланма олиш; ➖ навбатни кузатиш ва бўш ўринларни кўриш имкониятини берадиган “Электрон санаторий” платформасини ишлаб чиқиш; ➖ онкологик касалликларга чалинган беморларнинг электрон рўйхатини юритиш учун мўлжалланган “Cанcер-регистр” ахборот тизимини жорий этиш; ➖ она ва бола саломатлиги паспортининг электрон тизимини яратиш режалаштирилган.
17 апрель куни Яккабоғ туманида “Ласетти” ҳамда “Нексия” русумли автомашиналари иштирокида йўл транспорт ҳодисаси содир бўлган. Ҳодиса юзасидан Бош прокуратура матбуот хизмати раҳбари Ҳаёт Шамсутдинов darakchi.uz’га хабар берди.
Ҳолат бўйича прокуратура томонидан текшириш ҳаракатлари олиб борилмоқда.
Ҳодиса натижасида ҳеч ким тан жароҳат олмаган.
Ҳодиса юзасидан судга оид автотехника ҳамда баҳолаш экспертизалари тайинланган.
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев ва Тожикистон Республикаси Президенти Эмомали Раҳмон муштарак тарихий мерос, маънавий қадрият ва анъаналаримизни асраб-авайлаш ва тарғиб қилиш бўйича самарали фаолияти, шунингдек, биродар халқларимиз ўртасидаги дўстлик ришталарини мустаҳкамлашга қўшган муносиб ҳиссаси учун икки мамлакат маданият ва санъат арбобларининг бир гуруҳига фахрий унвон бердилар. Бу ҳақда Президент матбуот хизмати хабар берди.
Мамлакатимиз етакчисининг давлат ташрифи доирасида ушбу унвонлар билан тақдирлаш маросими бўлиб ўтди.
Тожикистон миллий консерваторияси ректори Мирали Дўстизода, Тожикистон миллий консерваторияси доценти Исмоил Назриев, Тожикистон Ҳукумати ҳузуридаги Телевидение ва радио қўмитасининг Ф.Шахобов номидаги «Шошмақом» ансамбли раҳбари Фурқат Саидзода, Бобожон Ғафуров тумани шошмақом ансамбли раҳбари Тўлқин Тожибоев, А.Жўраев номидаги Тожикистон давлат филармонияси «Фалак» ансамбли бадиий раҳбари Раҳматулло Ҳошимов «Ўзбекистон Республикаси халқ артисти» фахрий унвонига сазовор бўлди.
Ўзбекистон миллий мусиқа санъати институти «Мақом хонандалиги» кафедраси профессори Муножатхон Йўлчиева, Ўзбекистон Республикаси маданият вазири Озодбек Назарбеков, Ўзбекистон давлат филармонияси «Лазги» ашула ва рақс ансамбли бадиий раҳбари Оғабек Собиров ва хонанда Юлдуз Усмановага «Тожикистон халқ ҳофизи» фахрий унвони, Ўзбекистон миллий академик драма театри директори Ёдгор Саъдиевга «Тожикистон халқ артисти» фахрий унвони берилди.
Давлат раҳбарлари фахрий унвонлар нишонларини ўз соҳибларига тантанали равишда топширдилар.
Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев ва Тожикистон Президенти Эмомали Раҳмон олий даражадаги музокаралардан сўнг оммавий ахборот воситалари вакиллари учун баёнот билан чиқдилар. Бу ҳақда Президент матбуот хизмати хабар қилди.
Ўзбекистон Президенти Тожикистон Президенти ва халқига ҳар доимгидек илиқ ва самимий қабул учун дилдан миннатдорлик билдирди.
Томонлар дўстлик ва ишонч муҳитида ўтган олий даражадаги учрашувлар якунларини юксак баҳоладилар.
— Яна бир бор таъкидлайман, Тожикистон Ўзбекистон учун энг яқин, ишончли, асрлар билан синалган стратегик шерикдир. Биродар ўзбек ва тожик халқлари кўп асрлик дўстлик ришталари билан чамбарчас боғланган. Бизни умумий тарих, маданий ва маънавий қадриятлар, анъана ва урф-одатлар бирлаштириб туради, — деди Шавкат Мирзиёев.
Қардош халқларимизнинг туб манфаатларига тўлиқ мос бўлган Иттифоқчилик муносабатлари тўғрисидаги шартноманинг имзоланиши ушбу ташрифнинг чинакам тарихий натижаси бўлгани қайд этилди:
— Бу қадам билан Ўзбекистон ва Тожикистон ўртасидаги кўп қиррали стратегик шериклик ва иттифоқчиликни чуқурлаштириш бўйича ортга қайтмас йўлдан юришга қатъий интилишимизни тасдиқладик. Ушбу муҳим ҳужжат, ҳеч муболағасиз, икки томонлама муносабатларда янги тарихий даврни англатади.
Савдо ва саноат кооперациясини кенгайтириш ҳамкорликнинг устувор йўналиши этиб белгиланди.
Кейинги йилларда бир неча ўн карра кўпайган товар айирбошлаш барқарор ўсиб бораётгани катта мамнуният билан қайд этилди.
Икки мамлакат ҳукуматлари олдига товар айирбошлашни, шу жумладан учинчи мамлакатлардан импортнинг ўрини фаол тўлдириш орқали 2 миллиард долларга етказиш вазифаси қўйилди.
Куни кеча ўтган бизнес форумида салмоқли шартномалар ва битимлар тўплами имзолангани ушбу мақсадга хизмат қилади.
Шунингдек, “Ойбек-Фотехобод” чегараолди эркин савдо зонаси ва “Андархон” савдо-логистика марказини ташкил этиш ишларини жадаллаштириш муҳимлиги таъкидланди.
Олий даражадаги учрашувлар чоғида саноат кооперациясида, энг аввало, икки мамлакат бир-бирини тўлдириб турган анъанавий тармоқларда янги ўсиш нуқталари белгиланиб олинди.
Машинасозлик, энергетика, электротехника, металлургия, қазиб чиқариш, тўқимачилик, фармацевтика, агросаноат ва бошқа устувор тармоқлардаги қўшма лойиҳалар шулар жумласидан.
Бундай муҳим лойиҳаларни қўллаб-қувватлаш учун Ўзбекистон-Тожикистон инвестиция компаниясининг салоҳиятидан самарали фойдаланилади.
Сув-энергетика соҳасидаги ҳамкорликка алоҳида эътибор қаратилди. Трансчегаравий сув ресурсларидан биргаликда фойдаланиш соҳасида конструктив ҳамкорликни давом эттиришга тайёрлик билдирилди.
Ҳамкорликнинг яна бир стратегик йўналиши – икки мамлакат транспорт-транзит салоҳиятини ошириш учун қулай шароитлар яратиш.
Йўловчи ва юклар ташиш ҳажмини ошириш, замонавий чегараолди ва божхона инфратузилмасини яратиш бўйича қўшма чоралар кўрилади.
Ҳудудлараро ҳамкорлик салоҳиятини фаол ишга солиш зарурлиги қайд этилди.
Кўргазмалар, театрларнинг ижодий сафарлари, ёшлар ва таълим форумларини мунтазам ўтказиш, спорт дастурларини амалга ошириш, туризм хизматларини кенгайтириш орқали маданий-гуманитар алмашинувни чуқурлаштириш масалалари музокаралардан муҳим ўрин эгаллади.
Томонлар ушбу тарихий ташриф, унинг самарали натижалари ва имзоланган муҳим ҳужжатлар икки мамлакатнинг жадал тараққиётига хизмат қилиши, биродар Ўзбекистон ва Тожикистон халқларининг умумий фаровонлигини таъминлашига ишонч билдирдилар.
